باقر قرمزچشمه - استادیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و کشاورزی
مرضیه حاجی محمدی - دانشجوی دکتری آبخیزداری دانشگاه تهران

به منظور شبیه سازی فرایندهای هیدرولوژیکی با دقت مناسب باید داده های ورودی مدلهای هیدرولوژیکی بتوانند به خوبی شرایط واقعی حوزه را توصیف کنند. به دلیل وجود خطاهای اندازه گیری در ورودی مدل، همچنین وجود خطا در ساختار مدل و حجم بسیار زیاد پارامترها که در مدلهای توزیعی وجود دارد ، واسنجی مدل و آنالیز حساسیت ضروری به نظر میرسد. هدف از این مطالعه واسنجی و اعتبارسنجی رواناب شبیه سازی شده توسط مدل SWAT با بکارگیری الگوریتم SUFI-2 و بررسی پارامترهای موثر در شبیه سازی رواناب حوزه آبخیز کن بود که با در نظر گرفتن ضریب نش ساتکلیف به عنوان تابع هدف بصورت روزانه انجام شد. براساس نتایج بدست آمده پارامترهای برف و پارامترهای هیدرولوژیکی از جمله ضریب مانینگ و هدایت هیدرولیکی کانال جزء پارامترهای حساس شناخته شدند و پارامترهای مربوط به آب زیرزمینی پارامترهایی با کمترین حساسیت بودند. همچنین نتایج حاصل از واسنجی و اعتبارسنجی مدل قابل قبول بدست آمد بطوریکه مقادیر NS ، 2R و MAE 0 در مرحله واسنجی به ترتیب 0/63و0/65و0/59 مترمکعب بر ثانیه بدست آمد و در مرحله اعتبارسنجی به ترتیب 0/53و 0/53و1/55مترمکعب بر ثانیه به دست آمد. در نهایت عملکرد الگوریتم SUFI-2 برای کالیبراسیون مدل شبیه سازی شده مناسب ارزیابی شد.

مدل هیدرولوژیکی SWAT ، الگوریتم SUFI-2 ، آنالیز حساسیت، حوزه آبخیز کن