سمانه حکیم نژاد - دانشجوی دکتری گروه علوم باغبانی، دانشگاه ولیعصر عج رفسنجان. ایران
حمیدرضا کریمی - استاد گروه علوم باغبانی، دانشگاه ولیعصر عج رفسنجان. ایران
سیدرسول صحافی - استادیار گروه ژنتیک و به نژادی، دانشگاه ولیعصر عج رفسنجان. ایران
مجید اسماعیلی زاده - دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشگاه ولیعصر عج رفسنجان. ایران

دوپایگی و هتروزیگوسیتی بالا در پسته، موجب تنوع ژنتیکی بالایی در این محصول شده است. در این پژوهش تنوع ژنتیکی 46 ژنوتیپ پسته متعلق به 5 گونه خنجوک، تربنتوس، موتیکا، آتلانتیکا و ورا با استفاده از 14 آغازگر مربوط به نشانگر رپید مورد ارزیابی قرار گرفت. پرایمرهای مورد استفاده در مجموع 139 باند تولید کردند که در این بین 138 باند در بین حداقل دو ژنوتیپ چند شکلی نشان دادند. اندازه باندهای تولید شده در تمام آغازگرها در محدوده 1500-100جفت باز تخمین زده شد. بیشترین تعداد باندهای تولیدی 14 عدد و به وسیله آغازگر OPA08 به دست آمد. متوسط درصد چند شکلی در بین تمام آغازگرهای مورد استفاده 99/28 درصد بود. نتایج به دست آمده از ماتریس تشابه بیشترین شباهت 86 درصد را بین بادامی ریز زرند 4 و بادامی ریز زرند 1 و کمترین شباهت 27 درصد در بین ژنوتیپ موتیکا 4 و بادامی ریز زرند 3 نشان داده شد. تجزیه کلاستر بر اساس روش UPGMA ژنوتیپ های مورد بررسی را در فاصله ژنتیکی 0/47 در پنج گروه قرار داد که حاکی از تنوع ژنتیکی بالا در بین ژنوتیپ های مورد بررسی می باشد.

نشانگر، RAPD، تنوع ژنتیکی