ایوب رزمجو - دانشجوی کارشناس ارشد زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
احمد توبه - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
عبدالقیوم قلی پور - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
صابر سیف امیری - مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل، اردبیل، ایران
شهرام عزیزی - کارشناس ارشد زراعت سازمان جهاد کشاورزی اردبیل، اردبیل، ایران

به منظور بررسی تاثیر تراکم کشت و عناصر ریزمغذی آهن و روی بر عملکرد دانه و برخی خصوصیات کلزا رقماکاپی (Brassica napus cv Okapi ) آزمایشی در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل در سال 1931 انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل با دو عامل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی A در این آزمایش فاصله روی ردیف شامل چهار سطح 4 =a 1) سانتیمتر، 1 =a2 سانتیمتر، 8 =a3 سانتیمتر و 11 =a4 سانتیمتر) و فاکتور فرعی B مشتمل بر چهار سطح =b1) شاهد،= b2 تیمار آهن،= b3 تیمار روی و =abتیمار آهن و روی) بود. برای اعمال تیمار آهن و روی به ترتیب از کلات آهن به مقدار 9 کیلوگرم در هکتار و سولفات روی به مقدار 9 لیتر در هکتار در دو مرحله رشدی گیاه (شروع غنچه دهی و تشکیل غلاف) بصورت محلول پاشی انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس صفات مورد مطالعه نشان داد که از نظر سطوح فاکتور اصلی (فاصله روی ردیف) صفات ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، درصد دانه های پوک، درصد شاخص برداشت، از نظر سطوح فاکتور فرعی (تیمار محلول پاشی) صفات وزن هزار دانه، درصد دانه های پوک، و طول غلاف و از نظر اثر متقابل فاکتور اصلی × فاکتور فرعی صفات ارتفاع بوته، تعداد دانه در غلاف، درصد دانه های پوک و طول غلاف اختلاف معنیداری مشاهده گردید. مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین میزان عملکرد دانه در تراکم های کاشت یه فاصله کشت 8 و 1 سانتی متری 9933) و 9123کیلوگرم در هکتار) و با محلول پاشی هم زمان تیمار آهن و روی 9993) کیلوگرم در هکتار) بدست آمد. از نظر صفات تعداد غلاف در بوته و وزن هزار دانه بیشترین مقدار مربوط به تیمار فاصله 11 و 8 سانتی متر و کمترین مربوط به تیمار فاصله کشت 4 سانتی متر، از نظر شاخص برداشت بیشترین مقدار مربوط به تیمار 8 سانتی متری و کمترین آن مربوط به فاصله کشت 4 سانتی متری و همچنین بیشترین مقدار دانه در غلاف مربوط به تیمار فاصله کشت روی ردیف 1 سانتی متری با اعمال هم زمان مصرف تیمار آهن و روی و کمترین آن نیز مربوط به تیمار فاصله کشت 4 سانتی متر و تیمار شاهد بدون مصرف آهن و روی بدست آمد. با توجه به نتایج این آزمایش فاصله کشت روی ردیف 1 و 8 با اعمال تیمار مصرف عناصر ریز مغذی هم زمان آهن و روی در مرحله رشدی گیاه (شروع غنچه دهی و تشکیل غلاف) بیشترین مقدار تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه غلاف، وزن هزاردانه، شاخص برداشت و عملکرد دانه بدست آمد.

سولفات روی، کلات آهن، محلول پاشی، عملکرد دانه کلزا، اجزای عملکرد دانه