علیرضا طاهرخوانی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی مواد گرایش جوشکاری
مجید بلباسی - استادیار گروه مهندسی مواد
حسین ترابیان - استادیار گروه مهندسی مواد

اتصال فولادهای نامتشابه کاربرد وسیعی در صنایع شیمیایی، غذایی، نفت و آب و فاضلاب دارد. در این میان اتصال فولادهای کربنی به فولادهای زنگ نزن آستنیتی با فرآیند جوشکاری GTAW حایز اهمیت می باشد. در این مقاله جوش پذیری فولاد زنگ نزن 304 به فولاد ساده کربنی Ck45 با روش GTAW و با توجه به پارامتر فلز پر کننده مورد بررسی قرار گرفته است. جوشکاری نمونه ها با روش قوسی تنگستن-گاز GTAW و با استفاده از 3 نوع فلز پرکننده ER316L, ER310, ER308L انجام شد. برای بررسی جوش پذیری اتصال، آزمون کشش بر روی نمونه ها صورت گرفت. ریزساختار نمونه ها نیز، با کمک میکروسکوپ OM و SEM مورد بررسی قرار گرفتند. در آزمون کشش نمونه جوشکاری شده با الکترود ER308L اتصال از ناحیه HAZ نزدیک به فلز پایه Ck45 دچار شکست گردید. نتایج تصاویر ریزساختاری نشانداد که بهترین کیفیت ساختاری جوش در این اتصال، دستیابی به آستنیت پایدار با میزان فریت کم می باشد که مربوط به زمان استفاده از فلز پر کننده ER308L می باشد و بدترین حالت مربوط به زمان استفاده از فلز پر کننده ER310L می باشد که ساختاری کاملا آستنیتی همراه با ترک در ناحیه فلز جوش می باشد. نتایج آزمون کشش نشان داد که حداکثر مقدار استحکام تسلیم و کششی به ترتیب به مقدار 382MPa و 675MPa با استفاده از فلز پرکننده ER308L حاصل گردید.

جوشکاری فولادهای نامتشابه، فولاد زنگ نزن 303 ، فولاد ساده کربنی GTAW, Ck45