یحیی تنه کار - دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم و تحقیقات تهران
سیدحامد اشرفی - دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خمین
محمد مرادی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق تجارت بین الملل، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خرم آباد
مهران شجاعی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق تجارت بین الملل، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خرم آباد

هدف نهایی از این تحقیق، تحلیل حقوق سرمایه گذاری خارجی در رویه داوری ایکسید ، است. تا چند دهه پیش، تصمیم درباره ی فضای حقوقی حاکم بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی، عمدتا و شاید منحصرا در اختیار دولت های ذی ربط یعنی در قلمرو صلاحیت ملی کشورها شناخته می شد. تصویب قانون داوری تجاری بین المللی ایران که براساس قانون نمونه داوری آنسیترال، تدوین شده است، گامی در راستای نهادینه کردن داوری در کشور به حساب می آید. ایران به عنوان کشوری که شدیدا وابسته به سرمایه گذاری خارجی است، در سال های اخیرسیاست های متعددی را برای جذب سرمایه افراد و شرکت های خارجی اتخاذ کرده است. نوع روش تحقیق با استفاده از منابع کتابخانه ای شامل کتب، مقالات و سایت های اینترنتی و باروش تحلیلی – توصیفی است و روش تجزیه و از تحلیل اطلاعات به صورت کیفی استفاده می شود. یافته های تحقیق نشان می دهد که جهانی شدن حقوق، مساله سرمایه گذاری را نیز از محدوده سنتی حقوق داخلی خارج و اختلافات ناشی از سرمایه گذاری را از صلاحیت انحصاری دادگاه های کشور سرمایه پذیر خارج ساخته است و پذیرش سیستم حل و فصل اختلافات از طریق داوری ایکسید، گامی برای ارتقای سطح سرمایه گذاری خارجی در ایران خواهد بود. این تحقیق به این نتیجه منتهی می گردد که نه تنها مقررات آنسیترال و قواعد حاکم بر اتاق بازرگانی بین المللی و حقوق سرمایه گذاری خارجی، تفاوت ماهوی با چارچوب ایکسید ندارند؛ بلکه داوری ایکسید از تخصص بالاتری نسبت به داوری آنسیترال و اتاق بازرگانی بین المللی در زمینه دعاوی ناشی از سرمایه گذاری برخوردار است و رویه داوری بین المللی نیز در همین راستا می باشد و حقوق سرمایه گذاری ایران، می تواند با تغییرات در ساختار سرمایه خارجی، به خوبی خود را با رویه داوری ایکسید، تطبقیق دهد

آنسیترال، ایران، ایکسید، سرمایه گذاری خارجی، داوری بین المللی