هادی مدیری - دانشجوی دکتری گروه مهندسی آب دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین
علیرضا شکوهی - استاد گروه مهندسی آب دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین

آگاهی از کیفیت منابع آب سطحی در حفظ، برنامه ریزی و مدیریت منابع آب امری ضروری است. رودخانه پسیخان با طول تقریبی 66 کیلومتر یک از رودخانه های مهم ورودی به تالاب انزلی است. این مطالعه با هدف ارزیابی کیفیت آب رودخانه پسیخان در بار آلودگی ورودی به تالاب انزلی انجام شد. نمونه برداری در سال 94 طی 12 ماه و از 13 ایستگاه منتخب در رودخانه و یک ایستگاه در محل برخورد رودخانه به تالاب صورت گرفت. برای این کار از شاخص کیفی آبهای سطحی ایران (IRWQI) استفاده شد. نتایج نشان داد در فصل تابستان به علت دمای بالا و کاهش دبی رودخانه، مقادیر DO کاهش و BOD افزایش یافته است. میزان فسفات و نیترات بر روی شاخص IRWQI تاثیر زیادی داشته به طوریکه یکی از علل کاهش این شاخص در طول رودخانه و تالاب در این فصل بود. تقسیم بندی کیفی آب در رودخانه و تالاب براساس شاخص IRWQI نشان داد که مقادیر DO کم، COD زیاد، کلیفرم بالا، سختی کل بالا و BOD زیاد تاثیر زیادی روی مقادیر شاخص دارد به طوری که از کیفیت خوب تا نسبتا بد متغیر است. طبق نتایج به دست آمده تخلیه زباله، فاضلاب های خانگی شامل روستایی و شهری، زهابهای کشاورزی حاصل از مزارع برنج و استخرهای پرورش ماهی، فضولات حیوانی و دبی پایین رودخانه از علل اصلی کاهش کیفیت آب رودخانه در ایستگاههای مورد مطالعه بود. مقایسه مقادیر میانگین در ایستگاه باقلاکش و ایستگاه موجود در ورودی تالاب نشان داد که بار آلودگی رودخانه پسیخان از عوامل موثر در بار آلودگی ورودی به تالاب انزلی می باشد.

تالاب انزلی، رودخانه پسیخان، شاخص کیفی آب و IRWQI