مسعود مقدری - دکترای تخصصی طب ایرانی و MPH حوادث و بلایا، معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران
غلامرضا خادمی پور - دانشجوی دکترای مدیریت گرایش تصمیم گیری و خط مشی گذاری، مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران

سرعت زیاد تغییرات آب و هوایی و اثرات مخرب و گسترده آن بر آینده کره زمین و همچنین تاثیرات سوء آن بر محیط زیست، اقتصاد و سلامت، توجه به پدیده های آب و هوایی را مهم و ضروری ساخته است(1). یکی از اثرات مهم تغییرات اقلیمی، تاثیر بر سلامت انسانهاست. سلامت انسان در طولانی مدت وابسته به ثبات و پایداری مستمر و عملکرد صحیح محیط زیست و بیوسفر می باشد. سیستم آب و هوایی جهان بخش یکپارجه ای از فرآیندهای پیچیده و حمایت کننده از زندگی انسانهاست که در حال حاضر تحت فشار فزاینده ناشی از افزایش جمعیت انسان و فعالیت های اقتصادی در دنیاست(2). در حال حاضر یک توافق علمی قوی و جهانی وجود دارد که معتقد است اگر روند فعلی افزایش دمای کره زمین ادامه یابد، شاهد تغییرات شدید آب و هوایی و پیامدهای منفی آن همچون موج گرما، سیل، طوفان و خشکسالی خواهیم بود. اثرات و تبعات تغییرات اقلیمی می تواند منجر به کمبود شدید منابع آب و غذا، انقراض گونه های گیاهی و حیوانی و از بین رفتن سکونت گاه های انسانی گردد. شواهد علمی نشان می دهد که برخی از وقایع مرتبط با آب و هوا همچون افزایش دما، تغییر در الگوی بارش ها و افزایش سطح آب دریا در قرن اخیر گسترده تر شده و با افزایش چشمگیری روبرو خواهد شد(3). برخی مطالعات نشان داده است که تغییرات آب و هوایی علاوه بر اثرات زیست محیطی، بصورت مستقیم و غیر مستقیم سلامت انسان را تحت تاثیر خود قرار می دهد. ارزیابی ها و مطالعات انجام شده نشان داده است که تغییرات اقلیمی می توانند به طرق مختلفی همچون تاثیرات گرما بر سلامت انسان با ایجاد موج گرما، ایجاد سرمای شدید و زمستانهای بسیار سرد که راههای دسترسی به مناطق و منابع انرژی را مختل می نمایند، افزایش موارد سیل و آسیب های جانی و بهداشتی ناشی از آن، افزایش سوء تغذیه در نواحی متاثر از خشکسالی، تغییر الگوی بیماریهای منتقله از آبو غذا، تغییر در پراکندگی و الگوی توزیع بیماریهای عفونی در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری، گسترش بیماریهای قلبی – عروقی و کلیوی، افزایش موارد بیماریهای منتقله از آب در جمعیت هایی که از استانداردهای پایین بهداشتی و تصفیه آب برخورداند و همچنین افزایش موارد ابتلاء به بیماریهای تنفسی و آلرژیک بدلیل افزایش غلظت آلاینده های موجود در سطح زمین، سلامت انسان را به خطر بیاندازد. در شکل 1 و 2 اثرات مستقیم و غیر مستقیم تغییرات اقلیمی بر سلامت انسان نشان داده شده است. (4).