فاطمه اردونی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه بیرجند
احمد لامعی گیو - دانشیار دانشگاه بیرجند

روابط فرهنگی، اقتصادی و نظامی ایرانیان با اعراب به روزگار ساسانیان بازمیگردد و با ظهور اسلام این تعاملات گسترده ترگردید و در دوره های مختلف تاریخی فراز و فرودهایی را پشت سر نهاده است. دوره نهضت در عراق و انقلاب مشروطه در ایران و آشنایی مردمان این دو کشور با فرهنگ و تمدن غرب، موجب تحول در عرصه های سیاسی و اجتماعی دو ملت گردیدو روشنفکران بیرق تجددخواهی را در ابعاد گوناگون به اهتزاز درآوردند. از پرچمداران نوگرایی در عراق، میتوان جمیل صدقی الزهاوی و در ایران، فرخی یزدی را نام برد. الزهاوی دارای آثار منظوم و منثور است که مضامین شعری وی زن،آزادی، وطن، علمگرایی و ... میباشد. او خود را مصلح میدانست و هدفش اصلاح جامعه بود. فرخی یزدی نیز به سبب روح آزادیخواهیاش متحمل رنجهای فراوانی شد. وی به شاعر لبدوخته معروف است. او نیز به مسایلی همچون آزادی، وطن، علم و... توجه دارد. پژوهش حاضر کوشیده است با رویکرد مکتب فرانسویی به بررسی تطبیقی مضامین نوگرایی درسروده های این دو شاعر بپردازد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد که نوگرایی در اشعار الزهاوی در قالب و مضمون میباشد، اما در اشعار فرخی فقط در مضمون است. مهمترین مولفه های مشترک نوگرایی در سروده های این دو شاعر عبارت است از:آزادی خواهی، حقوق زن، علم گرایی، ستایش وطن و استعمارستیزی با این تفاوت که مضامین حقوق زن، نوگرایی و علمگرایی در اشعار الزهاوی و ستایش وطن و آزادیخواهی در سروده های فرخی یزدی از بسامد بیشتری برخوردار میباشد.

نوگرایی، ادبیات تطبیقی، الزهاوی، فرخی یزدی، سروده ها.