علیرضا کرباسی - استاد گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد؛
حسین صحابی - استادیار گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تربت حیدریه؛
سیدحسین محمدزاده - مدرس گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربتحیدریه؛

زعفران به عنوان یکی از اقلام مهم تولیدی و صادراتی محصولات کشاورزی برای کشورهای تولیدکننده آن، نقش مهمی درآمد ارزی کشورها دارا میباشد. روند رو به رشد سهم تولید و صادرات زعفران از یک سو و ایجاد درآمد و اشتغالزایی برای روستاییان از سوی دیگر، لزوم توجه به این محصول را دو چندان میکند. اگرچه، سهم ایران از تولید زعفران بیش از 90 درصد است، اما سهم آن از ارزش تجارت جهانی بازار این محصول کمتر از 5 درصد است. این مسیله لزوم توجه به فرآیند زنجیره ارزش این محصول را بیش از پیش نمایان میکند. این پژوهش بر آن است تا به بررسی چالشهای زنجیره ارزش زعفران در بازارهای صادراتی بپردازد. آمار و اطلاعات لازم از طریق مصاحبه حضوری با 25 نفر از صادرکنندگان بخش خصوصی و کارشناسان بخش دولتی در استان خراسان رضوی به دست آمده است. نتایج مطالعه نشان داد عدم توانایی در قیمتگذاری زعفران در بازارهای خارجی، عدم توجه به مصارف مختلف زعفران متناسب با بازارهای هدف، شناخته نبودن برند ایرانی در بازارهای جهانی و سهم کم ایران از ارزشافزوده حاصل از فرآوری این محصول که همگی حلقه های مفقود زنجیره ارزش زعفران هستند، سبب کاهش سهم ایران از ارزش جهانی بازار زعفران شده است.

زعفران، زنجیره ارزش، تجارت جهانی.