بهروز شریف زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد هیدرژئولوژی، دانشگاه شیراز
ضرغام محمدی - استادیار بخش علوم زمین، دانشگاه شیراز
محمد زارع - دانشیار بخش علوم زمین، دانشگاه شیراز

شور شدن آب زیرزمینی در حال تبدیل شدن به یک مشکل بسیار جدی در سرتاسر جهان می‌باشد به گونه‌ای که مسئله شوری به عنوان رایجترین نوع آلودگی آب زیرزمینی در نظر گرفته می‌شود. به دلیل عدم کنترل برداشت آب زیرزمینی تغییراتی در سیستم طبیعی جریان آب زیرزمینی ایجاد می‌شود که این امر در مناطق ساحلی باعث نفوذ آب دریا به سفره‌های ساحلی می‌شود. کاهش کیفیت آب زیرزمینی در آبخوان آبدان-دیر نمونه مشخصی از آلودگی شور شدن در مناطق ساحلی می‌باشد. هدف از این مطالعه تعیین فرایندهای اصلی کنترل کننده شوری آب زیرزمینی در این منطقه می‌باشد. برای دستیابی به این هدف پارامترهای شیمیایی، هدایت الکتریکی، pH، دما و غلظت کاتیون و آنیون‌های اصلی محاسبه شده است. نتایج آنالیز شیمیایی با استفاده از تغییرات یون‌ها نسبت به کلر و نسبت‌های So4/C1و Mg/Ca و میزان انحراف یونی، مورد تفسیر قرار گرفته است. مطالعات هیدروژئولوژی و هیدروژئوشیمی اولیه بیانگر سه منطقه با ویژگی‌های هیدروشیمیایی متمایز شامل آبدان، جمرک و لمبدان در محدوده مطالعاتی می‌باشد. افزایش شوری در لمبدان، آبدان و جمرک به ترتیب به دلیل نفوذ آب دریا، هجوم آب‌های شور تبخیری میانه دشت و تبخیز زیاد از سطح آب زیرزمینی می‌باشد. گرادیان هیدرولیکی تائید کننده حرکت آب زیرزمینی از دریا به طرف لمبدان می‌باشد. دیاگرام‌های ترکیبی نیز نشان‌دهنده تبادل کاتیونی معکوس شدید در طول جریان آب زیرزمینی در آبدان می‌باشد. بالا بودن سطح آب زیرزمینی می‌تواند بیانگر تاثیر زیاد تبخیر در منطقه جمرک می‌باشد.