افشین حقی کنگرشاهی
مرضیه افضلی مهر

با عنایت به اینکه در حقوق هوایی کشور ایران چندان به حقوق اشخاص ثالث زیاندیده از حوادث هوایی ناشی ازسقوط هواپیما توجه نشده است و درباره جبران خسارات وارده به آنها خلا قانونی وجود دارد، هدف مقاله حاضر،بررسی و تحلیل جبران خسارات وارده به اشخاص ثالث ناشی از حوادث هوایی و شیوه های جبران آن در حقوق ایرانو کنوانسیون های بین المللی می باشد. نتایج پژوهش حاضر بیانگر این است. شرکت های هواپیمایی تعهد به جبرانخسارت به اشخاص ثالث دارد. در قوانین عام مسیولیت مدنی مانند مواد 504 و 528 قانون مجازات اسلامی 92 تمرکزبر روی مسیولیت مدنی خلبان در مقابل اشخاص ثالث زیاندیده است. خسارت توسط هواپیما وارد شده شرکت هایهواپیمایی را مسیول جبران خسارت وارده بر اشخاص ثالث دانسته لکن بی تقصیری بهرهبردار و رعایت قوانین ومقررات ایمنی را برای رهایی از مسیولیت او کافی دانسته است که این امر بیانگر استفاده از مبنای تقصیر مفروض درمسیولیت است. خسارات وارده در کنوانسیونهای بین المللی نه تنها شامل برخورد بدنه هواپیما یا اجزاء آن با اشخاص،اموال و حیوانات روی زمین میشود، بلکه شامل پرتاب اشیاء و انسان از هواپیما نیز می گردد. شرکت های هواپیماییموظف اند که مسیولیت قانونی خود در برابر اشخاص ثالث را نزد شرکت های معتبر، بیمه نمایند. کشور ایران برایاینکه در زمینه خسارات وارده بر اشخاص ثالث از سوانح هوایی قوانین متحدالشکلی با سایر کشورها داشته باشد،باید به کنوانسیون بین المللی ملحق شود و از آنها برای وضع قوانین داخلی در جهت حمایت از زیان دیدگان ثالث ازحوادث هوایی استفاده کند.

مسیولیت مدنی، حقوق هوایی، حادثه هوایی، جبران خسارت، شخص ثالث، کنوانسیون های بین المللی