مهدی قمقامی - دانشجوی دکتری هواشناسی کشاورزی، دانشکده مهندسی فناوری، دانشگاه تهران، کرج، ایران
نوذر قهرمان - دانشیار گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
پرویز ایران نژاد - دانشیار گروه فیزیک فضا، موسسه ژیوفیزیک، دانشگاه تهران
حمید پزشک - استاد، گروه علوم ریاضی و آمار، دانشگاه تهران

مدل سازی درصد پیشرفت مراحل فنولوژی گیاھان با روش ھای کلاسیک عمدتا با محدودیت ھایی به ویژه، عدم کفایت یا دقت داده ھای مشاھداتی مورد نیاز مواجه است که جستجوی روش ھای جایگزین را ضروری می سازد. روش ھای آماری نظیر رھیافت ھای بیزی (Bayesian) و مدل مارکف پنھان دارای توانمندی ھای ساختاری مناسبی در حل مسایلی با طیف گسترده از داده ھای گسسته، پیوست شناخته شده و یا ناشناخته می باشند که قابل تلفیق با داده ھای سنجش از دور نیز ھستند. ھدف از تحقیق حاضر بررسی توانمندی مدل مارکف پنھان در برآورد بی درنگ درصد پیشرفت مراحل فنولوژی گیاه ذرت در مزرعه پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تھران واقع در کرج می باشد. حالت ھای مختلف متشکل از مراحل فنولوژی شامل مرحله اصلی (سبز شدن تا شیری شدن) به عنوان لایه پنھان بردار مشخصه ھای درجه-روز رشد تجمعی (AGDD) و نمایه اختلاف استانداردشده پوشش گیاھی (NDVI) مستخرج از تصاویر ماھوار +LANDSAT7 ETM به عنوان لایه قابل رویت در نظر گرفته شدند. واسنجی و صحت سنجی مدل براساس داده ھای دیدبانی شده در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تھران طی دوره آماری 2002-2010 انجام شد. بر اساس نتایج، میانگین دقت مدل مارکف پنھان براساس RMSE حدود 14 % است که نشانگر امکان کاربست آن به عنوان یک ابزار کمکی در کنار مشاھدات مزرعه ای است. مطالعات تکمیلی جھت تدقیق مدل ھای فنولوژیک مبتنی بر روش ھای آماری- دورسنجی در سایر مناطق اقلیمی و گیاھان راھبردی پیشنھاد می شود.

درصد پیشرفت، فنولوژی، AGDD ، NDVI