تقی پور نامداریان - استاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
محمد بیرانوندی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی

اغلب بر این باورند، که ساختمان شعر، چیزی جدا و کم اهمیت تر از معنا و پیام آن است؛ اما صورت شعر، اولین چیزی است که خواننده را تحت تاثیر قرار می دهد. نیما با حساسیت و تکیه بر بینشی مستقل، ارزش ساختمان شعر را، در ادب فارسی، احیا کرد. در شعر معاصر غالبا، نیما را شاعر آی آدم ها می دانند. سوال این است، که راز اهمیت شعر آی آدم ها در چیست به نظر می رسد آنچه باعث برجستگی شعر آی آدم ها و ساخت های مشابه در شعر معاصر است، ترفندها و انتظارات تعبیه شده در فرم تازه آنهاست، نه پیام و محتوای تکراری. تکرار عنصر مسلط آی آدم ها در ساختمان شعر مذکور، علاوه بر استحکام و اسکلت بندی، توازن نحوی، تقویت موسیقی، واسازی ساختار و پایان پذیری خلاق، به شعر وحدت اندیشه و احساس و یکپارچگی عاطفه و لحن، بخشیده است. این مقاله، با نقد شعر آی آدم ها از منظر انتظارات و تنظیمات فرمالیستی، سعی دارد تا علاوه بر تقویت حساسیت خوانندگان، آنها را مهیای کشف انواع اشارت های کمتر آشنا، در ساختمان شعر معاصر کند.

نیما، شعر آی آدم ها ، عنصر مسلط، فرم و معنا