اکرم هدایتی دزفولی - عضو هیات علمی پژوهشکده هواشناسی
ابراهیم فتاحی - عضو هیات علمی پژوهشکده هواشناسی

تغییر اقلیم یکی از مهم ترین چالش های قرن جاری است. اثبات وقوع پدیده تغییر اقلیم در سطح کشور و نیز جهان به سهولت امکان پذیر نبوده و نیازمند بررسی های جامع و طولانی است. تغییر اقلیم و تبعات ناشی از آن می تواند آثار قابل توجهی در رژیم بارش، نوع بارش، رخداد دوره های خشک و مرطوب و در نهایت میزان تولید انرژی برق آبی داشته باشد. با وقوع خشکسالی هواشناسی و کاهش چشمگیر ذخائر آبی، کشور با تبعات اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی رو به رو شده که به راحتی حل و فصل نخواهد شد. به نظر می رسد استفاده از انرژی های نو و تجدید پذیر که یکی از روش های کاهش و مهار بحران تقاضای انرژی کشور در سال های آتی است در برنامه های توسعه کشور گنجانده شده است. از انواع انرژی های تجدید پذیر که جایگزین مناسب سوخت های فسیلی است، انرژی برق آبی است. برای تولید این نوع انرژی نیاز به احداث سد بر روی رودخانه می باشد که در سطح کشور با توجه به وجود رودخانه ها با دبی آب مختلف امکان نصب نیروگاه های برق آبی بسیار زیاد است. هدف از این تحقیق پایش به هنگام خشکسالی های هواشناسی و مقایسه سهم تولید نیرو طی دوره های خشک و مرطوب است. در کشور ما در سال آبی 87-1386 با وقوع خشکسالی، تولید برق در نیروگاه های برق آبی با کمبود تولید 70 درصد نیروی برق مواجه شدند. از این رو با توجه به اهمیت این موضوع بر آن شدیم به منظور تعیین ارتباط بین دوره های خشک و مرطوب با تولید انرژی برق آبی در حوضه سد دز، رابطه بین وضعیت خشکسالی در کشور را با استفاده از شاخص SPI و تولید نیرو را طی دوره آماری 2005-1982 مورد مطالعه قرار دهیم. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که اختلاف معنی داری بین تولید نیرو در دوره های خشک و مرطوب در حوضه سد دز وجود دارد.

تغییر اقلیم، خشکسالی، انرژی برق آبی، سد دز