حسین آقاحسینی - استاد دانشگاه اصفهان
معصومه محمدی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی

علم بلاغت یکی از علوم ادبی است که فصیح و بلیغ بودن کلام را می سنجد، به کمک قواعد این دانش، کلام از سه منظر معانی، بیان و بدیع ارزیابی می گردد، علم معانی یکی از شاخه های اصلی بلاغت است که احوال جمله را از جهات گوناگون مانند معانی ثانوی و موافقت آن با حال و مقام بررسی می کند. کتاب های بلاغی عربی همواره مورد توجه علمای بلاغت فارسی بوده است. بی توجهی به تفاوت ها و ویژگی های دستوری و بلاغی زبان فارسی و عربی، اشتباهاتی را در برخی از تعریفها، تقسیمات و مثالها منجر شده است. مقوله انشای غیر طلبی نیز از مباحثی است که در منابع بلاغی به روشنی تعریف نشده و مرزهای دقیق ساختاری و معنایی آن مشخص نیست. در این پژوهش با نقد مبحث انشای غیرطلبی در حوزه علم معانی، کوشش می شود جایگاه آن با توجه به ویژگی های دستوری و معنایی انواع انشا، تبیین گردد.

بلاغت، معانی، انشای طلبی، انشای غیر طلبی.