مصطفی مبلی - عضو مدعو فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران
لیلا اصلانی - استاد و دانشجوی دکتری علوم باغبانی دانشگاه صنعتی اصفهان

پیاز یکی از سبزی های اصلی و پرمصرف در جهان است که هر ساله نژادگان های (ژنوتیپ های) متعدد بومی و خارجیآن در کشور کشت می شود. با توجه به تفاوت های فراوان ریخت شناختی و فیزیولوژیکی این نژادگان ها و برهمکنش آنها باعامل های محیطی، مطالعه آنها پراهمیت است و می تواند راهگشای مشکل های موجود در کشت پیاز و نگهداری آن در کشورباشد. نتایج پژوهش های انجام شده در ایران نشان داده است که نژادگان های بومی و خارجی پیاز، تنوع ژنتیکی بالایی از نظرویژگی های رویشی، زایشی، کیفیت سوخ و محصول دارند. همچنین همبستگی بالایی بین برخی از این ویژگیها گزارش شده کهدر آسانی گزینش نژادگان ها در فرایندهای به نژادی حایز اهمیت است. نتایج حاصل از پژوهش های به نژادی نشان داده که میانگینعملکرد چندتلاقی بیشتر نژادگان ها نسبت به نژادگان خودبارور شده، بیشتر بوده است. بیشترین میانگین درصد زود بالغی درروش کشت مستقیم بذر و کمترین میانگین این صفت در روش کشت نشایی به دست آمده است. در بین روش های متفاوتآبیاری، آبیاری قطرهای نسبت به کرتی و جویچه ای روش مناسب تری از نظر روییدن از زمین و عملکرد است. اثر استفاده از کودهایآلی بر عملکرد پیاز به نوع منبع آلی بستگی دارد، زیرا ترکیب شیمیایی منابع آلی متفاوت و تاثیر مواد آلی مختلف، به دلیل نقشیکه در تغییر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک دارند، متفاوت است. افزایش استفاده از کودهای شیمیایی نیز تا پیش از آستانهسمیت کود، به منظور افزایش عملکرد توصیه شده است. انبارداری پیاز یکی از راه های کنترل قیمت پیاز در بازار است و طول آنوابسته به تعداد لایه های پوست خشک خارجی و چسبندگی آن به گوشت، قطر گردن و درصد ماده خشک پیاز است.

به نژادی، سوخ، عملکرد، ماده خشک، نژادگان