رویا میرازیی - مرکز تحقیقات کیفیت آب، پژوهشکده محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
مسعود یونسیان - گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران- گروه روش شناسی و تحلیل اطلاعات، پژوهشکده محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
علیرضا مصداقی نیا - مرکز تحقیقات کیفیت آب، پژوهشکده محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران- گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران
سیمین ناصری - مرکز تحقیقات کیفیت آب، پژوهشکده محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران- گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران

زمینه و هدف: آنتی بیوتیک ها بخشی از آلاینده های نوظهور در محیط های آبی هستند، که در غلظت های محیطی بسیار کم سلامت انسان و محیط زیست را تهدید می کنند. از این رو، این مطالعه با هدف بررسی تفاوت آماری بین غلظت و کارایی حذف هفت آنتی بیوتیک پرتجویز در ایران از جمله آموکسی سیلین، پنی سیلین جی، سفکسیم، سفالکسین، سیپروفلوکساسین، اریترومایسین و آزیترومایسین اندازه گیری شده در دو تصفیه خانه فاضلاب بهر تهران، انجام یافت. روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه کاربردی بوده است که در سال 1395 و بر اساس دستورالعمل 1694 سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا برای اندازه گیری ترکیبات دارویی در آب به روش کروماتوگرافی مایع- طیف سنجی جرمی (HPLC/MS/MS) انجام شده است. تفاوت بین داده های غلظت آنتی بیوتیک ها در فاضلاب ورودی و خروجی از نظر آماری بررسی شد. پس از محاسبه کارایی، حذف در دو تصفیه خانه، توزیع داده های کارایی حذف از نظر نرمال بودن، مورد مطالعه قرار گرفت. سپس از آزمون های پارامتریک و ناپارامتریک برای بررسی اختلاف بین داده های کارایی حذف استفاده شد. یافته ها: تفاوت غلظت در ورودی و خروجی برای آنتی بیوتیک های سفیکسیم و آزیترومایسین در تصفیه خانه اکباتان و سفیکسیم در تصفیه خانه جنوب معنی دار نبود. تفاوت معنی داری بین کارایی حذف برای دو آنتی بیوتیک سفالکسین (p=0/005) و اریترومایسین (p=0/002) در دو تصفیه خانه اکباتان و جنوب تهران مشاهده شد. بر اساس آزمون یومن ویتنی میزان حذف سفالکسین در دو تصفیه خانه اکباتان و جنوب تهران با میانه حذف 94/41 و 99/47 به ترتیب، بیشترین میزان حذف آنتی بیوتیک را در بین آنتی بیوتیک های دیگر داشت. نتیجه گیری: علاوه بر نوع فرایند تصفیه در این تصفیه خانه ها، خصوصیات فیزیکوشیمیایی هرکلاس آنتی بیوتیک تاثیر به سزایی در سرنوشت این آنتی بیوتیک ها در تصفیه خانه های فاضلاب و منابع آبی دارد.

آنتی بیوتیک، آلاینده های نوظهور، تصفیه خانه فاضلاب