محسن ایزانلو - استادیار گروه حقوق خصوصی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
سینا حبیبی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه تهران
هادی شعبانی کندسری - دانشجوی دکترای حقوق خصوصی دانشگاه تهران

اندیشه عدم نفوذ بیع عین مرهون در فقه، اندیشه مشهوری است. اما مطالعه دقیق تر درفقه نشان می دهد که فقیهان راه حل های گوناگونی برای عدم نفوذ بیع مال مرهون درنظر گرفته اند. راه حل نخست، بطلان بیع است. راه حل دوم، عدم نفوذ بیع است(طرفداران عدم نفوذ در باره بقای حق مرتهن، در صورت اجازه اختلاف نظر دارند.گروهی حق مرتهن را بر عین مرهون باقی می دانند. گروه دیگری بر این باورند کهاجازه سبب سقوط حق مرتهن می شود و سرانجام، گروه سومی حق مرتهن را بر ثمن،یعنی بدل عین مرهون، استوار می سازند). راه حل سوم عدم قابلیت استناد عقد در برابرمرتهن است که از فروع نظریه عدم نفوذ است. سرانجام، برخی بیع عین مرهون راصحیح می انگارند. گروهی از طرفداران صحت بیع، حق مرتهن را بر عین مرهون باقیمیدانند و گروه اندکی، حق او را بر ثمن (بدل)، مستقر می دانند. این مقاله به بررسیاین نظرات گوناگون در مکاتب مختلف فقهی می پردازد.

بیع عین مرهون، بطلان، عدم نفوذ، عدم قابلیت استناد، صحت، قایممقامی عینی