طاهر روشندل اربطانی - استاد گروه مدیریت رسانه، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران
سیدمحمد مولایی - دانشجوی دکتری مدیریت رسانه، دانشگاه مدیریت دانشگاه تهران

با عنایت به دیدگاه انتقادی در حوزه ارتباطات و رسانه، رسانه ها از چنان قدرتی برخوردارند که می توانند محتوای منتشره را تحت تاثیر خاستگاه فرهنگی و هویتی خود قرار دهند. این نشانگر قدرت رسانه ها در تغییرات فرهنگی و به خصوص تاثیر بر هویت افراد و جوامع است. پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات، ظهور شبکه های اجتماعی و به تبع آن امکان تعامل کاربران با سرعت بالا، سبب تاثیرگذاری دوچندان بر فرهنگ و هویت شده است. در چنین شرایطی آیا می توان شبکه های اجتماعی را به عنوان ابزاری برای تقویت هویت ملی جوانان به عنوان طیفی که بیش از دیگران با فناوری های نوین مانوس می شوند در نظر گرفت برای پاسخ به این پرسش تلاش گردید مدلی برای تبیین تاثیرپذیری هویت ملی از شبکه های اجتماعی ارایه گردد. برای این منظور و با استفاده از روش نظریه برخاسته از داده ها، تعداد 13 مصاحبه با مطلعان این حوزه شامل صاحبنظران و اساتید دانشگاهی، سیاستگذاران و فعالین در حوزه شبکه اجتماعی و هویت ملی و استفاده کنندگان از شبکه های اجتماعی داخلی ترتیب داده شد و در نهایت 26 مقوله استخراج گردید. محورهای اصلی پژوهش یکپارچه سازی هویت ملی مجازی و واقعی و شبکه اجتماعی به عنوان ابزار تقویت هویت ملی معرفی گردید. برای این منظور چهار راهبرد ارایه گردید.

شبکه اجتماعی، هویت، هویت ملی، هویت ملی مجازی، نظریه برخاسته از داده ها