محمد اصغری - دانشیار دانشگاه تبریز

در این مقاله می کوشیم به این پرسش پاسخ دهیم که آیا رورتی، فیلسوفی هگلی است به یقین پاسخ به این پرسشآسان نخواهد بود و صرف آری یا نه، نمی تواند جوابی قانع کننده باشد، زیرا بدون شک رورتی از هگل تاثیر پذیرفته است.بنابراین به منظور ارایه پاسخی دقیق تر، ابتدا نگاهی اجمالی به جایگاه هگل در پراگماتیسم (قدیم و جدید) انداخته ایمتا ذهن خواننده نسبت به جایگاه هگل در اندیشه نیوپراگماتیستی رورتی روشن شود، سپس در بخش اصلی جایگاههگل در اندیشه رورتی را تحلیل نموده ایم. برمبنای این تحلیل رورتی از چند جهت فیلسوف هگلی است. نخست این کههمانند هگل دغدغه اجتماعی دارد و وظیفه فلسفه را در همین راستا تعیین می کند. همچنین وی تحت تاثیر تاریخ گراییهگل به نقد مدرنیته و فلسفه مدرن می پردازد و فلسفه و مسایل آن را یک پیشامد تاریخی قلمداد می کند. رورتی معتقداست که پس از هگل، فرهنگ فلسفی جای خود را به فرهنگ ادبی داد، فرهنگی که ریشه در تفکر هگلی دارد. اما درعین حال رورتی همانند هگل طرفدار عقل و روح مطلق نیست و از نظام سازی نیز به شدت بیزاری می جوید و از این روبه نقد این ویژگی های فلسفه هلگی می پردازد.

هگل، تاریخ گرایی، فلسفه، فرهنگ ادبی، پراگماتیسم، رورتی