مهناز محمدپوری - کارشناس ارشد پرستاری بهداشت جامعه، مرکز آموزشی درمانی شهید مطهری. دانشگاه علوم پزشکی ارومیه. ایران
ژاله زینالی - دانشجوی دکترای پرستاری کودکان، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ایران
صاحب نوبختی - کارشناس مامایی، مرکز آموزشی درمانی شهید مطهری. دانشگاه علوم پزشکی ارومیه. ایران
کبری سلیمانی - کارشناس ارشد مامایی، مرکز آموزشی درمانی شهید مطهری. دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ایران

مقدمه و هدف: ارایه خدمات درمانی به بیماران، ارایه دهندگان خدمات سلامت را همواره در معرض مواجهه با عوامل بیماری زای مختلف به ویژه پاتوژن های منتقله از راه خون و سایر ترشحات آلوده قرار می دهد. این تجربیات از یک سو موجب ترس، اضطراب و استرس های روحی برای پرسنل درمانی شاغل در بیمارستان ها شده و از سوی دیگر منجر به تحمیل هزینه-های گزاف بر سیستم های بهداشتی خواهد شد. استفاده از وسایل حفاظت فردی در حین مواجهه با خون و ترشحات آلوده یکی از راه های پیشگیری از مواجهه شغلی است. بنابراین مطالعه حاضر با هدف اندازه گیری میزان استفاده از وسایل حفاظت فردی در کارکنان بهداشتی درمانی شاغل در بخش های زنان انجام شد. روش پژوهش: این مطالعه توصیفی- مقطعی در مرکز آموزشی درمانی زنان، زایمان و نازایی ارومیه در سال 1397 انجام شد. برای این منظور از چک لیست محقق ساخته اندازه گیری میزان استفاده از وسایل حفاظت فردی استفاده شد. قبل از انجام مطالعه پایایی و روایی پرسشنامه تایید گردید. با استفاده از نمونه گیری در دسترس، کارکنان درمانی در 142 موقعیت که احتمال مواجهه با خون و ترشحات بدن و نیاز به استفاده از وسایل حفاظت فردی وجود داشت، به مدت یک ماه مورد مشاهده قرار گرفتند. داده ها پس از وارد کردن به نرم افزارSPSS نسخه 16 با استفاده از آزمون های آمار توصیفی و تحلیلی (t-test) آنالیز شدند. نتایج: نتایج نشانگر استفاده ی 60.6درصدی کارکنان بهداشتی درمانی شاغل در بخش های زنان هنگام مواجهه با خون و یا ترشحات آلوده بیماران از وسایل حفاظت فردی متناسب با آن موقعیت بود. میزان استفاده از این وسایل در کارکنان خدماتی (78.7%)، پزشکان/ دستیاران (66.7%) پرستاران، کارشناسان اتاق عمل و بیهوشی (50%) و ماماها (42.3%) بود. دستکش با (76.8%) بیشترین وسیله حفاظتی مورد استفاده را در میان کارکنان به خود اختصاص داده بود. استفاده از وسایل حفاظت فردی به طور کامل ((41.7% حین انجام پروسیجر زایمان مشاهده شد. آزمون t حاکی از رابطه معنی دار (P=0.00) بین نوع گروه حرفه ای و میزان استفاده از وسایل حفاظت فردی و همچنین بین نوع پروسیجر و میزان استفاده از وسایل حفاظت فردی می باشد. بحث: با وجود استفاده ی حدود 60 درصد پرسنل از وسایل حفاظت فردی هنگام مواجهه با خون و یا ترشحات آلوده بیماران، میزان استفاده از این وسایل توسط کارکنان بلوک زنان هنگام انجام پروسیجر زایمان که در آن احتمال مواجهه با خون و ترشحات آلوده نسبت به سایر پروسیجرهای بلوک زایمان بالا است، کمتر از 50 درصد برآورد شد. لذا انجام مداخلات لازم از جمله در دسترس قرار دادن ست وسایل حفاظت فردی و تاکید بر استفاده از این وسایل، جهت بهبود وضعیت موجود و حفظ سلامتی کارکنان ضروری به نظر می رسد.