احمد میرزامحمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی اسکو، اسکو ایران
سید مهدی الماسی - استاد یار، دانشکده هنر و معماری، موسسه آموزش عالی اسوه معاصر، تبریز ایران

مسکن به عنوان یکی از نیازهای ضروری محیط زیست انسان، از جمله مسایلی است که بشر از دوران های دور با آن دست به گریبان بوده و همواره در تلاش برای دگرگونی آن و ایجاد سرپناهی با کیفیت و مناسب برای زیست در آن بوده است. لیکن از بعد زیستی، مسکن فقط یک سرپناه صرفا فیزیکی نیست. بلکه بازگو کننده ی شرایط مکانی، جغرافیایی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیبایی شناسی حاکم بر جامعه در دوره ی مربوط به خود است. رشد شتابان شهرها، افزایش جمعیت شهری و در پی آن ساخت و ساز مسکن در قالب مجتمع های مسکونی و رشد نامناسب و ناهمساز کالبدی، به علاوه نگاه کمی گرایانه به عناصر کالبدی، پیامدهایی نظیر از دست رفتن مکان، بیگانگی انسان با مکان و در نهایت کاهش حس تعلق به مکان را در پی داشته است. لذا با توجه به اینکه محیط، یکی از عوامل موثر در ایجاد حس مکان و احساس تعلق کاربران است؛ ضرورت انجام مطالعات گسترده در باب شناسایی عناصر کالبدی حس مکان در ابعاد کمی و کیفی جامعه احساس می شود. از دیدگاه روانشناسی محیطی انسان ها به تجربه حسی، عاطفی و معنوی خاص نسبت به محیط زندگی نیاز دارند. این نیازها از طریق تعامل صمیمی و نوعی هم ذات پنداری با مکانی که در آن سکونت دارد قابل تحقق است. گسترش دانش روانشناسی محیط و ارتباط آن با طراحی کالبدی در چند ده اخیر توجه هر چه بیشتر به این علم را از طرف طراحان الزام می دارد. روش تحقیق بصورت توصیفی - تحلیلی با توجه به مطالعات کتابخانه ای و اسنادی است. هدف از ارایه پژوهش حاضر بررسی تاثیر روانشناسی محیطی در طراحی مجتمع های مسکونی پایدار با نگاهی ویژه به حس تعلق به مکان می باشد.

معماری، روانشناسی محیطی، طراحی مجتمع مسکونی، حس تعلق به مکان