فرزاد اکبری - دانش آموخته کارشناسی ارشد هیدروژیولوژی، دانشگاه صنعتی شاهرود
الهام جعفری - دانشجوی کارشناسی ارشد هیدروژیولوژی، دانشگاه صنعتی شاهرود
رحیم باقری - هییت علمی دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود

یکی از مهمترین مباحث در خصوص چاه هایی که برای مصارف مختلف شرب و کشاورزی استفاده می گردد، هیدروژیوشیمی و پایش کیفی آنها می باشد. پژوهش انجام شده در خصوص 12 چاه عمیق انتخابی در بخش های مختلف دشت کوهدشت در استان لرستان می باشد. با توجه به اینکه چاه های مورد مطالعه جهت مصارف کشاورزی و آبیاری اراضی مورد استفاده قرار می گیرند هدف از این تحقیق، ارزیابی کیفی، هیدروژیوشیمی و تعیین کیفیت آب جهت مصارف کشاورزی و آبیاری است. بدین منظور از 12 چاه مورد مطالعه در مهرماه 1397 نمونه برداری صورت گرفته و به آزمایشگاه انتقال داده شدند. نتایج نشان داد که با توجه به لیتولوژی یکنواخت در منطقه ی مورد مطالعه تیپ آب همه چاه های مورد بررسی (بجز چاه تازه آباد) بیکربنات کلسیک می باشد. بیشترین و کمترین مقدار شوری آب در بین چاه های مورد مطالعه به ترتیب متعلق به چاه نظرعلیوند و تنگ قلعه با 922 و 565 میکروزیمنس بر سانتیمتر می باشد. از دیدگاه سختی آب نمونه چاه های نظرعلیوند، بوگلان، کمیر و قرعلیوند در رده آب های خیلی سخت و ما بقی چاه ها در رده ی سخت قرار می گیرند که این موضوع ناشی از غلظت بالای کلسیم و منیزیم در منطقه است. بر اساس نمودار گیبس، مهمترین عامل تغییر دهنده کیفیت آب چاه های مورد مطالعه، واکنش متقابل آب و سنگ می باشد. نتایج حاکی از آن است که طبق نمودار ویلکاکس و همچنین بررسی برخی از مهمترین پارامترهای آبیاری کیفیت آب همه چاه های مورد مطالعه برای مصارف کشاورزی و آبیاری مناسب و در رده های C3S و 1 C2S قرار می گیرند.

هیدروژیوشیمی، چاه عمیق، کیفیت آب، کوهدشت