علی دباغ - کارشناس زمین شناسی شرکت ملی نفت ایران، دانشجوی دکترای سنگ شناسی رسوبی و رسوب شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
داریوش باغبانی - بازنشسته شرکت ملی نفت ایران، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات دماوند

مطالعه چینه شناسی و رسوب شناسی منطقه ای رسوبات الیگوسن و میوسن در زاگرس چین خورده در جنوب باختر ایران در ایالت های چینه ای لرستان و خوزستان (دزفول شمالی) معرف یک واحد سنگ چینه ای آهکی در قاعده بخش تبخیری کلهر در تاقدیس سطحی کاسته ماست و ساختارهای تاقدیسی زیرسطحی چنگوله و زیلایی است. این واحد سنگ چینه ای به سن آکویتانین پیشین که سنگ آهک قاعده ای سازند آسماری نامگذاری گردید بر روی رسوبات ژرف حوضوی سازند پابده به سن شاتین و در زیر تبخیری های عضو کلهر به سن آکویتانین قرار دارد. این واحد جدا کننده مرز بین رسوبات شاتین و آکویتانین در برش چینه شناسی مورد مطالعه است. سنگ آهک قاعده ای سازند آسماری برخلاف رسوبات پلت فرمی کربناته سازند آسماری که در حاشیه بخش فردیپ حوضه فرلند زاگرس در بستگی نیوتتیسی تشکیل شده اند، بلافاصله بر روی رسوبات ژرف پابده و تقریبا در بخش مرکزی حوضه جای گرفته اند. این امر حکایت از افت سطح پتانسیومتریک آب حوضه یا پایین کشیدگی آن در انتهای شاتین و ایجاد گودی هایی به صورت آیزوله و مرتبط با اقیانوس دیرینه تتیسی بر روی رسوبات پلاژیک حوضوی بیرون از آب آمده پابده در منطقه مورد مطالعه دارد. این گودی ها رخساره ها و فونای متفاوتی دارند و شامل فاسیس های دریاچه ای، لاگونی تا بخش های محدود درونی پلتفرم، و همچنین مرتبط- ترنچی (بسیار ژرف) می باشند. در مجموع دو لیتوفاسیس و شش میکروفاسیس استاندارد لاکوسترینی در این واحد سنگ آهکی در تاقدیس کاسته ماست در منطقه مورد مطالعه شناسایی شده است. این واحد سنگ آهکی پسرونده و رخساره های آن معرف یک پیشروی دریایی در درون گودی های قدیمی پس از یک افت نسبی سطح آب دریا در منطقه مورد مطالعه هستند.

نیوتتیس، حوضه فرلند، فردیپ، افت نسبی سطح آب دریا، لاکوسترین