سمیه عباس زاده - دانشجوی دکتری مهندسی اکتشاف معدن، دانشگاه یزد
سید حسین مجتهد زاده - دانشیار دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه یزد
عبدالحمید انصاری - دانشیار دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه یزد

ذخایر سرب و روی میزبان رسوبی حجم زیادی از ذخایر سرب و روی ایران را در بر می گیرند که از آن جمله می توان ذخایر مهدی آباد و ایران کوه را نام برد. شناخت نوع حوضه رسوبی میزبان این نوع ذخایر کمک شایانی به اکتشاف آنها و شناسایی ژنز آنها خواهد کرد. در این مقاله ابتدا حوضه های رسوبی که این نوع ذخایر در انها تشکیل می شوند، مورد بررسی قرار گرفت. به طور کلی این نوع ذخایر در ارتباط با ریفت ها تشکیل می شوند که می تواند به صورت جزیی تر در حوضه های مرتبط با ریفت درون قاره ای، حوضه های ریفتی اقیانوسی، حوضه های الاکوژنی، حوضه های واقع در حاشیه غیر فعال قاره ای و حوضه های مرتبط با کشش پشت قوسی تشکیل شوند. علاوه برآن، مشخص شد که حوضه بلت- پرسل در برگیرنده ذخیره سولیوان، حوضه شمال استرالیا میزبان ذخایر بزرگی مثل مونت آیسا و مک آرتور به ترتیب در حوضه ریفتی اقیانوسی و الاکوژن تشکیل شدند. علاوه بر آن حوضه های سلوین و بروکس رنج که در برگیرنده به ترتیب ذخایر مک میلان پس و رد داگ هستند، در حاشیه غیر فعال قاره ای قرار گرفته اند. در حوضه رنیش که نوعی حوضه پشت قوسی است، ذخایری مثل راملزبرگ و مگان قرار دارند. ذخایر نوع ایرلندی در حوضه میدلند واقع شده اند که یک ریفت ناقص است. ذخایر سرب و روی میزبان رسوبی واقع در زون یزد انارک در سنگ های کربناته تشکیل شده و شباهت هایی را با ذخایر نوع ایرلندی نشان می دهند.

ذخایر سرب و روی میزبان رسوبی، ریفت، الاکوژن، حاشیه غیر فعال قاره ای، کشش پشت قوسی