بهناز زیبایی - انشجوی کارشناسی ارشد مهندسی مواد گرایش شناسایی انتخاب مواد مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد
عطاءاله کامیابی گل - عضو هییت علمی دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده مهندسی، گروه مهندسی مواد
محمد مزینانی
بهروز بیدختی

فولادهای دو فازی از ترکیب دو فاز با خواص مکانیکی کاملا متفاوت تشکیل شدهاند. یکی از متداولترین ریزساختارهای فولاددوفازی از کنار هم قرار گرفتن زمینه فریتی نرم فاز مارتنزیتی سخت به وجود میآید که ترکیب خوبی از استحکام، چقرمگی،جذب انرژی کارسختی را دارا میباشد. در برخی موارد درصد کمی بینایت، پرلیت یا آستنیت باقیمانده در این فولادها نیز دیدهمیشود. فولادهای دوفازی این قابلیت را دارند که بدون کاهش شکلپذیری یا جذب انرژی، با ضخامت های کمتر از حالت غیر دوفازی استفاده شوند؛ به همین دلیل کاربرد وسیعی در صنایع خودروسازی به ویژه در بدنه رینگ خودرو دارند. خواص مکانیکی اینفولادها با عوامل مختلفی از جمله درصد کربن فولاد، درصد کربن مارتنزیت، نسبت فریت به مارتنزیت، اندازه دانه استحکام هریک از فازها کنترل میشود. در مقاله پیشرو تاثیر متغیرهای مختلف تولید مانند دما، زمان، ریزساختار اولیه محیط کوینچ بر رویخواص مکانیکی فولاد دوفازی از ورق فولاد کم آلیاژ SAPH440 حاوی 0/2 درصد وزنی کربن بررسی شدهاست. هدف اصلی ازبهبود خواص مکانیکی، افزایش همزمان استحکام کششی، افزایش درصد ازدیاد طول نرخ کارسختی میباشد. بدلیل ازدیاد تعدادآزمایش مورد نیاز برای تحلیل دقیق تاثیر تمامی پارامترها بر روی خواص مکانیکی فولاد، از روش طراحی آزمایش بهینه سازیتاگوچی به همراه آنالیز واریانس استفاده شده است. نمونه های فولادی در طی آزمایش ((L(9) در شرایط مختلف آزمایش شدند وتفاوت ریزساختار خواص مکانیکی بدست آمده در شرایط مختلف آزمایشی مورد مقایسه بحث قرار گرفته است. نتایج تحلیلآنالیز واریانس بر روی آزمایش انجام شده بیانگر بیشترین تاثیر ریزساختار اولیه (حدودا 54%) تاثیر ناچیز دما (حدودا 4%) برروی بهبود خواص مکانیکی فولاد دوفازی میباشد.

فولاد دوفازی، تاگوچی، استحکام کششی، درصد ازدیاد طول، نرخ کارسختی