شهره تقی زاده اردکانی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد دماوند. ایران
افشین قربانی پارام - دکترای معماری. عضو هییت علمی دانشگاه آزاد اسلامی. واحد دماوند. ایران

یک آمارگیری از شهروندان تهرانی نشان می دهد که درصد بسیار کمی از مردم شهر را متعلق به خود می دانند. بیشتر آنها شهر را متعلق به دولت شهرداری حتی تعدادی از آنها شهر را ملک خدا می دانند می توان ادعا کرد مفهوم حقوق شهروندی که بار حق مسیولیت پذیری را توامان در خود دارد نوسیونی مدرن انسان محور است که هنوز جایگاهی در میان ایرانیان پیدا نکرده است. حتی شهروندان شهرهای بزرگ ایران که با برپایی ساختمان های به ظاهر مدرن غربی داعیه تجدد پیشروی دارند کاملا با حقوق شهروندی بیگانه اند. معماران شهرسازان مردم هیچ یک حاضر به پذیرش این حقیقت نیستند که خاک هوا آسمان جداره شهری میراث فرهنگی منابع انرژی فضای سبز متعلق به همه شهروندان است اشخاص منفرد یا مسیولین ذی نفع حق دست اندازی در این امور را ندارند. امروز هیچ کوچه ای از شهر را نمی توان یافت که از تخریب ساخت ساز آلودگی صوتی مصون مانده باشد مهمتر از همه شاخصه های کالبدی هویت شهر یعنی جداره ها بافت ها ابنیه قدیمی را با نماهای تصنعی پاساژهای بی هویت جایگزین می کند نما جداره شهری متناسب موزون از دیگر حقوق همه شهروندان رهگذران معابر است دیگر یک خط آسمان چشم انداز زیبا آرامش بخش در کل سطح شهر تهران باقی نمانده است بگردید ببینید آیا می توان یک عکس کارت پستالی زیبا از جداره ای در تهران به مانند تمام شهرهای دیگر دنیا تهیه کرد درست برعکس تمام شهرهای پیشرفته که مردم محق بر انتخاب مسایل درونی شخصی خویش هستند اما حق کوچکترین دست اندازی در جداره شهری میراث فرهنگی تاریخی آشکار مدفون خط آسمان را ندارند در این شهر مردم مختار به انتخاب جامه خود نیستند اما حق دارند با تجاوز به حقوق شهروندان دیگر هر یک بنا به سلیقه شخصی از هر نوع طرح مصالح ناموزون کاملا ناهماهنگ با همسایگی ها برای نمای ساختمان خود بهره برند تا جداره هایی مغشوش مشمیزکننده را برای شهر ایجاد اخیرا شهرداری با تشکیل جلساتی با دعوت از کارشناسان به اسم اسلامی کردن معماری در صدد است با دست اندازی به امور درونی کاملا شخصی مردم چون جهت گیری استقرار شکل سرویس بهداشتی آشپزخانه نورگیر ... بار دیگر به حقوق شهروندان تجاوز آشکار کند این درحالیست که می بینیم یک کدام از ساختمان های عمومی حتی فرهنگی که توسط خود شهرداری ساخته شده است باید معماری ایرانی اسلامی داشته باشد چنین نیست در مقاله کامل به مباحث شهر ،شهروندی مفاهیم آنها ،حقوق شهری شهروندی ،وضعیت نمای ساختمانها ورعایت حقوق شهروندی در طراحی نما در نهایت نتیجه گیری پرداخته خواهد شد.

حقوق شهروندی، معماری، نمای ساختمان، قوانین مقررات