مهدی گله خیلی - دانشجوی دکتری معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
حسین سلطانزاده - عضو هییت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز گروه معماری تهران، ایران

آرامگاهها نیز مانند مسجد آتشکده ها، نوعی با آداب رسوم مذهبی فرهنگی ایرانیان مسلمان غیر مسلمان در آمیخته بودند.و دومین المانی بوده که در معماری بعد از مسجد به آن پرداخته شده است. وسابقه دیرینه تری نسبت به مساجد دارند.که وسیله ارتباط با گذشتگان مفاخر ملی مذهبی بوده با توجه به اندیشه ها تفکرات ایرانیان باعث قوی تر شدن ارتباط انسان با خدا تداعی گر نوع راه ثواب برای ارضای نیازهای روحی مذهبی باشند. گاه از نقش عملکردی خود پارا فراتر نهاده از مسجد پیشی گیرند. تنها دلیل برپایی آرامگاهها نه تنها در هدف فرمانروایان حاکمان بلکه در برقراری عقاید سنتهای حاکم بوده است. برجهای آرامگاهی شاخص ترین آثار معماری شمال ایران می باشند که قبل از آن بدلیل تفکر زاهدانه شاهد ایجاد بنای آرامگاهی در این مناطق نیستیم. شکل گیری آنها به سه دوره قابل دسته بندی می باشد: دوره اول شکل گیری ساخت آنها از سده پنجم قمری با حمایت حاکمان سلسله بومی آل باوند شروع شده است. دوره دوم گسترش این آثار پس از هجوم تیمور در حمایتهای خاندان مرعش بوده است. دوره سوم در زمان صفویه می باشد. این آثار در شمال ایران بسیار اندک می باشند. دوره چهارم در زمان قاجار می باشد.که طرحی ساده ودر مقیاس کوچک ایجاد شده اند. در این تحقیق که از روش تطبیقی تاریخی- تفسیری استفاده شده است خصوصیت سبکی آرامگاهی شمال در دوره های مختلف دسته بندی شده است.بدلیل آنکه بیشتربناها ساخته شده در دوره دوم (قرن هجری قمری) بوده لذا بیشتر به خصوصیات سبکی این دوره پرداخته شده است.

بناهای آرامگاهی مازندران-گلستان-گیلان، ویژگی های معماری