مهسا حقانی - کارشناس ارشد معماری

محیط در برگیرنده ی انسان هاست و بدون در نظرگرفتن نیازهای فردی و اجتماعی انسان، نمی توان آن را توصیف و یا تفسیر نمود؛ مولفه های رفتار اجتماعی افراد، احساس سرزندگی، امنیت و... آن ها تحت تاثیر عوامل متعددی همچون عوامل محیطی- کالبدی است. توجه به این امر بخصوص در مجموعه های مسکونی اهمیت ویژه ای می یابد؛ زیرا مسکن به مثابه پرحجم ترین عنصر کالبدی محیط، بیشترین تاثیر را بر محیط های زندگی به ویژه در مقیاس انسانی یعنی در سطح محلات و زندگی روزمره برجای می گذارد؛ اما تحولات فرآیند اسکان مسکن معاصر، موجب کاهش روابط اجتماعی گشته است که پیامدهای روانشناختی بسیاری، همچون عدم حس تعلق به مکان را در پی داشته است. در این راستا، پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی- تحلیلی، با هدف بازنگری در نحوه ی پاسخگویی به نیازهای اجتماعی افراد در فضای معماری، با بررسی ماهیت نیازهای اجتماعی و چگونگی شکل گیری روابط اجتماعی افراد از یک سو و بررسی عوامل تاثیرگذار محیطی بر روابط اجتماعی، سعی می شود تا مختصات یک کالبد مناسب برای پاسخگویی هرچه بیشتر به نیازهای اجتماعی افراد در فضای مجتمع های مسکونی، درجهت ارتقای حس تعلق به مکان، بررسی شود و در نهایت راه کارهای طراحی معماری در جهت افزایش تعاملات اجتماعی فراهم می آورد.

حس تعلق به مکان، تعاملات اجتماعی، طراحی معماری، مجتمع مسکونی