آزاده کدیور - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری، دانشگاه پیام نور بندرعباس ،ایران،
امیر بهمنی چاهستانی - هییت علمی دانشگاه فنی و حرفه ای هرمزگان،ایران

اوضاع اقلیمی از عوامل موثر در شکل دهی محیط های انسان ساخت می باشند که مبین آن معماری سنتی کشورهای مختلف جهان، به ویژه خاورمیانه، سرشار از تجارب و نمونه هایی است که نشان دهنده راه حل های بسیار دقیق و حساب شده در سازگاری فضاهای کالبدی شهرها با اوضاع اقلیمی است. عناصر شهری در هماهنگی با محیط طبیعی و فرهنگی چهره ای خاص یافته اند و در بهره گیری از انرژی های طبیعی و مقابله با شرایط نامساعد و بسیار سخت اقلیمی کاملا موفق بوده اند. خاستگاه معماری بومی ریشه در اقلیم و طبیعت منطقه دارد. بافت کالبدی شهرهای ایران ضمن برخورداری از ارزش های معماری همانند سادگی و بی پیرایگی، دارای الگوهای بصری و زیبایی شناختی، انطباق با محیط طبیعی، هماهنگی با عملکرد زیستی و معیشتی، استفاده از مصالح بوم آورد و دانش بومی است. معماری بومی (خودجوش) به طور سنتی به فرم هایی اطلاق می شود که بر اساس نیازهای ساکنان منطقه و محدودیت های محل و اقلیم شکل گرفته باشد. به بیان دیگر، معماری بومی با مردم همزاد و با محیط همساز است و ساختار آن به گونه ای است که با اقلیم محل، بیشترین سازگاری را دارد و کمترین تحلیل و تخریب را برای محیط زیست و خود به وجود می آورد. عوامل سازنده و اصلی معماری بومی عبارتند از :اجتماع، محیط، اقتصاد، مذهب، اقلیم، آداب و رسوم و فرهنگ؛ که به کارگیری آن ها به ایجاد بناهای پایدار شهری منجر می شود. هدف از این پژوهش صرفا تقلید از معماری بومی نیست بلکه درک پایداری بنا در زمان و مکان و درک ارزش های آن مد نظر است، به گونه ای که پایداری محیط شهری را در ارتباط با معماری بناهای پایدار و مسایل زیست محیطی شهر بررسی نماید. این پژوهش از نوع توصیفی کیفی و مروری بوده و اطلاعات آن به روش کتابخانه ای – اسنادی و اطلاعات میدانی گردآوری شده است.

معماری بومی، اقلیمی، الیاف، درخت نخل، هتل های ساحلی