سوسن گنجی - گروه پزشک خانواده، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
نوشین پیمان - گروه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
سهیلا میسمی بناب - ۳- پژوهشگر، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
حبیب الله اسماعیلی - استاد گروه اپیدمیولوژی و آمار زیستی، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

مقدمه  فشار خون بالا به علت عوارض و مرگ بالا یک مشکل عمده بهداشتی محسوب می‎شود که کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار ‎‎می‎دهد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش خودمراقبتی بر کیفیت زندگی و سواد سلامت مبتلایان به پرفشاری خون انجام شد. روش کار روش پژوهش تجربی و دارای گروه آزمون و کنترل بوده است. از بین افراد مبتلا به پرفشاری خون مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی مشهد در سال 1395، 90 نفر انتخاب شدند وبه صورت تصادفی به دو گروه آزمون (45 نفر) و کنترل (45 نفر) تقسیم شدند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه کیفیت زندگی SF-36 و پرسشنامه سواد سلامت عملکردی بزرگسالان بود. برنامه آموزشی خود مراقبتی در 4 جلسه انجام شد. داده های به دست آمده با توجه به فرضیه تحقیق توسط تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج میانگین کیفیت زندگی در مطالعه حاضر که به دو بعد کلی سلامت روانی و سلامت جسمی تقسیم شده بود قبل از انجام مداخله در بعد روان در گروه مداخله برابر 72/48 و در بعد سلامت جسمی برابر 47/51 بود و بعد از انجام مداخله این میانگین به 97/71 در بعد روان و 37/77 در بعد سلامت جسمانی رسید در گروه کنترل نیز میانگین در بعد روان قبل از مداخله برابر 69/46 بود و در بعد سلامت جسمی نیز برابر 56/52 بود که بعد از انجام مداخله این میزان به 03/45 در بعد روان و به 47/49 در بعد سلامت جسمی رسید. این تفاوت از لحاظ آماری در بعد روان و جسمی معنادار نبود. میانگین سواد سلامت افراد در گروه مداخله، قبل از مداخله برابر 46/97 بود که بعد از انجام مداخله آموزشی به 31/130 رسید در گروه کنترل نیز این میزان قبل از مداخله برابر 64/96 بود که بعد از انجام مداخله این میزان به 46/98 رسید و این تفاوت از لحاظ آماری معنادار نبود. نتیجه­گیری اجرای برنامه آموزش خودمراقبتی ‎‎می‎تواند باعث بهبود کیفیت زندگی و سواد سلامت بیماران مبتلا به پرفشاری خون شود. پیشنهاد می‎شود با اجرای این برنامه آموزشی برای بیماران مبتلا به پرفشاری خون توسط مراقبین بهداشتی، گامی موثر در جهت ارتقاء کیفیت زندگی و سواد سلامت این بیماران برداشته شود.    

آموزش خودمراقبتی, سواد سلامت, پرفشاری خون, کیفیت زندگی