فریده اخلاقی - استاد گروه زنان / مرکز تحقیقات سلامت زنان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
محمد تقی شاکری - استاد گروه آمار زیستی و اپیدمیولوژی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد ، ایران
نیکو صابونی - - دانشجوی پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد ، ایران
ترانه موحد - استادیار، گروه دندان پزشکی کودکان، مرکز تحقیقات مواد دندانی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

مقدمه دیابت بارداری با عوارض و مرگ و میر دوران جنینی و پری ناتال همراه است. غربالگری آن به روش کلاسیک آنالیز گلوکز خون وریدی ، گران و زمانبر است. هدف مطالعه، بررسی مقایسه ای اندازه گیری گلوکز خون وریدی و مویرگی با گلوکومتر در زنان باردار تحت غربالگری دیابت بارداری است. روش کار در این مطالعه توصیفی مقطعی، که در سال 1393 در مرکز شهید قدسی مشهد 256 زن باردار با گلوکومتر روی خون مویرگی و همزمان آنالیز خون وریدی، با تست GCT یک ساعته 50 گرمی گلوکز، تحت غربالگری دیابت بارداری قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با نرم افزار آماری SPSS و آزمون های ککلموگروف اسمیرنوف و پیرسون و اپسپیرمن انجام شد. نتایج سطوح گلوکز خون مویرگی به طور معناداری بالاتر از سطوح گلوکز خون وریدی بود. همبستگی معناداری بین سطح گلوکز خون وریدی و مویرگی وجود داشت. سطح آستانه گلوکز خون مویرگی برای غربالگری مثبت در زنان باردار 24 تا 28 هفته، با استفاده از نمودار ROC سطح حداقل mg/dl157 (سطح زیر نمودار 922/0) با حساسیت %5/88 و اختصاصیت %87 و سطح حداکثر mg/dl211 (سطح زیر نمودار 982/0) را با حساسیت %7/91 و اختصاصیت %7/95 سطوح اپتیمم تعیین موارد منفی، مثبت و مرزی دیابت بارداری نشان داد. اندازه گیری ضریب توافق کاپا برای مقایسه این دو روش، در زنان باردار 24 تا 28 هفته، توافق 64% را بین دو روش نشان داد که سطح قابل قبولی است. نتیجه گیری استفاده از گلوکومتر روی خون مویرگی، با حساسیت و اختصاصیت بالایی توانایی غربالگری دیابت بارداری را داراست و به طور معناداری از تعداد آزمایشات بعدی برای تشخیص آن می کاهد و نیز یک روش اقتصادی است.

دیابت بارداری, غربالگری مثبت, گلوکز خون مویرگی, گلوکز خون وریدی