مریم حقایق - دانشجوی دکتری معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز،

ایران به دلیل داشتن شرایط اجتماعی، فرهنگی، معماری، طبیعی، تنوع در اقلیم، حیات جانوری وگیاهی، دارای جاذبه های گردشگری غنی و متنوع و از پتانسیل بالای جذب گردشگران داخلی و خارجی برخوردار میباشد. در میان این جاذبه ها، به علت جغرافیای خاص برخی از مناطق ایران، صعب العبور و یا دور افتاده بودن مکان آنها، امکان شناسایی و ثبت برخی از آنها تاکنون صورت نگرفته و یا نظارت بر برخی از آثار ثبت شده آنچنان که باید مورد توجه قرار نگرفته است. به نظر میرسد تهیه و تدوین مدارک و مستندات در این حوزه به دلیل دشواری دسترسی، مستلزم صرف منابع مالی، انسانی وتجهیزاتی فراوان است که به دلیل محدودیت های معمول، یا امکان پذیر نیست یا با سرعت کم و کیفیت پایین صورت می پذیرد. به همین منظور مقاله حاضر بر آن است تا ضمن بررسی پتانسیل های میراث طبیعی و معماری و محدودیت های مستند نگاری میراث طبیعی و معماری در برخی از مناطق ایران، به تبیین راهکارهایی اجرایی در سیاست ها، و برنامه ریزی های منطقه ای، استانی و در عالی ترین سطوح تصمیم گیری راهبردی بپردازد. در این راستا از روشهای ترکیبی توصیفی، تحلیلی جهت جمع آوری مطالب، یاری گرفته شده است. یافته های پژوهش حاضر حکایت از آن دارد که استفاده از مشارکت های مردمی در دو حوزه مشارکت اولیه در فرایند مستند نگاری، شامل مرحله ثبت و تبدیل داده به اطلاعات و حوزه مشارکت ثانویه پس از ثبت آثار و در نحوه نگهداشت آن اثر، مشارکت مردم با سازمان های مربوطه به ویژه دو ارگان محیط زیست و میراث فرهنگی را میسر و مسیر جلب و جذب مشارکت های مردمی و اجتماعی در صیانت از اموال و اماکن تاریخی و فرهنگی را هموار تر سازد.

مستند نگاری، میراث طبیعی،میراث فرهنگی، مشارکت.