عاطفه صداقتی - دانشجوی دکتری شهرسازی اسلامی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز

در طول چند دهه گذشته، با شکل گرفتن روابط و رقابتهای جهانی، وضعیت اقتصادی و اجتماعی شهرها دچار تغییر و دگرگونی گشته است. شرایط و الزاماتی که متعاقب این تغییرات به وجود آمدند، باعث تاکید بیشتر و تمرکز بسیاری از سیاستگذاران و نهادهای توسعه شهری بر اقدامات و راهکارهایی گردید که با به کارگیری هویت محلی و فرهنگ موجود، رشد اقتصادی را تسهیل میسازند. از طرفی، شهرهایی که ارزش های فرهنگی بالایی دارند، می توانند فرهنگ، پیشینه و سوابق تاریخی خود را به نمایش گذاشته و در ارتقای تصویر شهر نقش مهمی را ایفا نمایند . آسیبشناسی بافت شهرها بهویژه بافت قدیمی، نشان میدهد که تنها کالبد دارای مشکل نبوده بلکه مسیله اصلی این است که بسیاری از بافت های شهری در حال از دست دادن هویت اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و روانشناختی خود هستند که در درازمدت سبب از بین رفتن حیات مدنی و حضور مردم در این بافتها خواهد شد. متاسفانه در بیشتر طرح ها و برنامه های شهری، ملاحظات فرهنگی کماهمیت دانسته شده حال آنکه تجارب شهرسازی سایر کشورها نشان از سهم بسزای فرهنگ در رشد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی شهرها و پایداری آن دارند. نتیجه چنین برخوردهایی، یکنواختی سیما و ظاهر شهرها، از دست دادن جایگاه محلات به عنوان مکان تبلور فرهنگ، عدم وجود جذابیت ناشی از تمایزات مکانی و فرهنگی، پایین آمدن حس تعلق، کاهش هویت مندی محلات و مسایل نظیر خواهد بود. پژوهش حاضر با اتخاذ روش توصیفی و استدلال منطقی انجامشده است. اطلاعات لازم از طریق مطالعات کتابخانهای و اسنادی بهدستآمده است. طبق یافته ها رویدادهای فرهنگی، تعریف مسیرهای فرهنگی و حفاظت و باز احیا ابنیه، تاکید ارزشهای فرهنگی به عنوان یک ضرورت و محرک توسعه در ابعاد مختلف را سبب میشوند.

ارزش فرهنگی، فرهنگ، برنامه ریزی، آسیب شناسی.