علیرضا براتی - دانشجوی دکتری دانشگاه فردوسی مشهد

در این سالها مساله منابع شاهنامه توجه بسیاری از محققین داخلی و خارجی را به خود جلب کرده است و عدهای از آنها بر این باورند که فردوسی شاهنامه را از روی روایتهای شفاهی سروده و به هیچ منبع نوشتاری دسترسی نداشته است. از طرف دیگر پژوهشگرانی نیز در رد این نظریه مقالاتی چند نوشتهاند. نویسنده با توجه به دغدغه موجود در مورد مساله منابع فردوسی، بر خود لازم دیده است از منظری دیگر این مساله را مورد بررسی قرار دهد. در این راستا نویسنده برای اثبات نوشتاری بودن ماخذ یا مآخذ شاهنامه، داستان جنگ بزرگ کیخسرو را به عنوان یک نمونه از شاهنامه عظیم فردوسی با روایت ثعالبی در تاریخ غررالسیر مقایسه نموده است. در این مقایسه فقط هسته اصلی داستان و وقایع بزرگ و مهم مد نظر قرار گرفته است. نویسنده با استخراج و مقایسه حوادث اصلی داستان در دو روایت، به شباهتها، تفاوتهای و دلایل آن میپردازد. شباهتها را ناشی از منابع مشترک و تفاوتها را ناشی از منابع غیرمشترک میداند.

منابع، فردوسی، شاهنامه، جنگ بزرگ کیخسرو، غررالسیر ثعالبی.