نغمه مبرقعی - دانشیار پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی تهران
طاهره ابراهیمی - دانشجوی دکتری علوم و مهندسی محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی تهران.
مصطفی کشتکار - دانشجوی دکتری علوم و مهندسی محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی تهران.

در برنامه ریزی های طرح های توسعه نیروگاه برق آبی، بایستی جنبه های محیط زیستی و لزوم پیشگیری از بروز پیامدهای سوء را مد نظر قرار داد. توسعه نیروگاه های برق آبی نیازمند مدیریتی جامع، هماهنگ و موزون بر سیستم های فیزیکی، بیولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی بوده که این باعث می گردد شرایطی فراهم سازد که ضمن تامین منافع جامعه، تاثیر منفی بر منابع به حداقل برسد. این مطالعه در نظر دارد تا با به کار گیری ارزیابی راهبردی محیط زیست در برنامه ریزی توسعه نیروگاه های برق آبی، شرایط پایداری کیفیت زیست محیطی و پایداری توسعه را محقق کند. ارزیابی راهبردی محیط زیست (SEA)، چارچوب اولیه و ارزیابی اولیه برای ارزیابی اثرات پروژه ها را فراهم می کند و باعث حفظ فرایندهای طبیعی حوضه رودخانه که سلامت رودخانه و خدمات اکوسیستم را تنظیم و حفظ می کند، می گردد. پژوهش حاضر، در گام اول به شناخت تحلیلی از وضع موجود منطقه می پردازد و در گام دوم، به ارزیابی اثرات توسعه در هر یک از حوضه های آبریز کارون، دز و کرخه پرداخته و تاثیرات زیست محیطی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی که ممکن است در حوضه به دلیل توسعه نیروگاه های برق آبی ایجاد گردد، بررسی می کند. در نهایت این نتیجه گیری بدست می آید که بایستی در برنامه ریزی های طرح های توسعه نیروگاههای برقآبی، ملاحظات زیست محیطی به خصوص در ارتباط با مناطق حساس و شکننده و ملاحظات اجتماعی به ویژه در خصوص ساکنین محلی که تحت تاثیر توسعه هیدروالکتریکی قرار دارند در نظر گرفته شود تا با احتراز از مسایل و مشکلات بعدی، تداوم حرکت در مسیر توسعه پایدار را تسهیل سازد.

ارزیابی راهبردی محیط زیست، توسعه پایدار، SEA، مدیریت سرزمین