محمد عابدی - دانشجوی دکتری مدیریت راهبردی فضای سایبر، گرایش امنیت سایبر، دانشکده امنیت ملی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران
محمدرضا کریمی قهرودی - استادیاروعضوهییت علمی دانشگاه صنعتی مالک اشتر

تصمیم گیری در محیطهای پویا و پیچیده همچون فضای سایبر که همراه با تغییرات سریع و دگرگونی های زیاد دارای ریسک بالایی میباشد. متاسفانه اکثر تحقیقات در زمینه آگاهی وضعیتی سایبر با تمرکز بر فناوری صورت گرفته است و توجه زیادی به تصمیم گیری های مبتنی بر انسان نشده است. در حالیکه در وضعیتهای بحرانی مانند حملات بلادرنگ نیازمند دخالتهای انسانی در تصمیم گیری می باشند.به همین دلیل متخصصان و مدیران حوزه امنیت سایبر نیازمند مدل و یا چارچوبی برای تصمیم گیری متناسب با هر یک از وضعیتهای بوجود آمده ناشی از بحرانهای امنیت سایبری میباشند. در این پژوهش به معرفی چارچوب کانوین و نحوه بکارگیری آن برای تصمیم گیری صحیح در مواجهه با وضعیتهای گوناگون ناشی از یک حمله سایبری برای کاهش ریسک خواهیم پرداخت. ضمن نگاشت وضعیتهای ناشی از حمله سایبری در قالب سناریوی فرضی بر دامنه های پنجگانه چارچوب کانوین اعم از اختلال، آشکار، بغرنج، پیچیده و آشوب، ما در نهایت نشان خواهیم داد که چارچوب کانوین چگونه به متخصصان و مدیران امکان تشخیص وضعیت فعلی و همچنین پاسخ مناسب در شرایط پیچیده بر اساس رابطه علت و اثر را میدهد.

چارچوب کانوین، امنیت فضای سایبر، پیچیدگی، سیستم های پیچیده انطباقی، تصمیم گیری