الهیه حسن نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملکان
کریم آزالی علمداری - گروه تربیت بدنی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملکان

رتینول متصل به پروتیین 4 (RBP-4) به عنوان آدیپوکاین مترشحه از بافت چربی نقش مهمی در مقاومت انسولینی و اختلالات متابولیکی ایفا می کند. علارغم نقش مفید تمرین هوازی بر بهبود اختلالات متابولیکی، تاثیر تمرین هوازی بر RBP-4 و ارتباط آن با فاکتورهای متابولیکی در بیماران با سندروم متابولیک مشخص نیست. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر 8 هفته تمرین هوازی بر RBP-4 سرمی و شاخص مقاومت به انسولینی در زنان دارای سندروم متابولیک می باشد. پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی و کاربردی می باشد. برای این منظور 24 نفر زن دارای سندروم متابولیک به عنوان نمونه انتخاب و به 2 گروه تمرین هوازی (12 نفر) و گروه کنترل (12 نفر) تقسیم شدند. گروه تمرین هوازی به مدت 8 هفته، 3 جلسه در هفته با شدت 60-70 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی به مدت 20-40 دقیقه به فعالیت پرداختند. پس از 12 ساعت ناشتایی و 48 ساعت پس از آخرین جلسه تمرین اندازه گیری های ترکیب بدنی و خون گیری انجام شده و پس از جداسازی سرم، سطوح RBP-4، نیمرخ لیپیدی، گلوکز و انسولین اندازه گیری و شاخص مقاومت به انسولین محاسبه گردید. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون t همبسته و مستقل و آزمون پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و سطح معنی داری برای کلیه آزمون ها P<0/05در نظر گرفته شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که تمرین هوازی باعث کاهش معنی دار RBP-4 سرم، گلوکز، شاخص مقاومت به انسولین، وزن بدن، درصد چربی، شاخص توده بدنی (BMI)، دور کمرو امتیاز z سندرم متابولیک و افزایش معنی دار لیپوپروتیین با چگالی بالا در گروه تمرین هوازی می شود P<0/05 بااین حال 8 هفته تمرین هوازی تاثیر معنی داری بر انسولین، متوسط فشارخون و تریگلیسرید نداشته است P<0/05 همچنین تغییرات RBP-4 ارتباط معنی داری با تغییرات درصد چربی، تری گلیسرید، انسولین و شاخص مقاومت به انسولین دارد P<0/05 بااین حال ارتباط معنی داری بین تغییرات RBP-4 با تغییرات وزن بدن، شاخص توده بدنی، حداکثر اکسیژن مصرفی، متوسط فشارخون، گلوکز و لیپوپروتیین با چگالی بالا مشاهده نشد P<0/05 به طورکلی نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که تمرین هوازی می تواند باعث کاهش RBP-4 سرمی و بهبود مقاومت انسولینی و برخی شاخص های خطر متابولیک در زنان با سندروم متابولیکی شود و احتمالا بهبود مقاومت انسولینی می تواند در نتیجه کاهش غلظت RBP-4 باشد

تمرین هوازی، RBP-4، شاخص مقاومت به انسولین، نیمرخ لیپیدی، زنان با سندروم متابولیک