شیرین نقیب سادات - دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه ارومیه،
میرعلی محمدی - دانشیار، مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه ارومیه
میرجعفر صادق صفری - استادیار، مهندسی عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه یاشار، ازمر، ترکیه

باقی ماندن مواد ته نشین شده به صورت طولانی در سیستم های فاضلاب سبب تغییرات رسوب می شود. در زمانی که بارندگی نباشد، ته نشینی دایمی روی کف لوله، سبب تغییرات سطح مقطع جریان، سرعت و تنش برشی می شود. این امر بر روی ظرفیت حمل رسوب و مقاومت هیدرولیکی جریان در مجرای فاضلاب تاثیر می گذارد. خودشویی نوعی طراحی است که در آن به وسیله سرعت با تنش برشی حداقل مانع از رسوب گذاری در سیستم فاضلاب رو در هر زمان یا حداقل در یک دوره زمانی طولانی می شود. در این تحقیق، به بررسی مدل خودشویی ارایه شده با مدل های خودشویی پیشین، بدون در ظنر گرفتن شرایط آزمایشگاهی از لحاظ شکل و مقطع جریان و با در نظر گرفتن جریان هیدرولیکی از لحاظ اندازه و قطر ذرات پرداخته شده است. با استفاده از داده های آزمایشگاهی موجود در پیشینه تحقیق که محدوده ی گسترده ای از اندازه رسوب، اندازه کانال و غلظت حجم رسوب را در بر می گیرد، مدل خودشویی برای طراحی مجاری فاضلاب ارایه گردیده است. مدل ارایه شده حاضر با مدل های متناظر مقایسه گردید. از ضریب خطای MAPE و ضریب مجذور مربعات خطا RMSE برای مقایسه مدل ها استفاده شده است. مدل های مورد استفاده مدل مایرل و همکاران، مدل می، مدل آبقانی و همکاران، مدل ویسمجای و همکاران و مدل صفری محمدی است. مقایسه مدل ها در حالت دارای بار بستر انجام گرفته است. میزان مجذور مربعات خطا به همه مدل ها در محدوده قابل قبول قرار دارند، اما کمترین مقدار با مدل مایرل و همکاران به دست آمده است، میزان خطای مطلق در مدل ارایه شده کمترین مقدار است و بیشترین میزان همبستگی برای مدل ویسمجای و همکاران است.

فاضلاب رو، رسوب، ته نشینی ذرات، مدل خودشویی، آیین نامه وزارت نیرو