مصطفی خرسندی شیرغان - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند
محمد بهنام فر - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند
بتول مهدوی - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران

این جستار به تحلیل و بررسی تاملات مرگ اندیشانه در متون مهم منثور صوفیانه تا قرن پنجم هجری می پردازد. پژوهش حاضر نشان می دهد که مرگ‎اندیشی در متون عرفانی قرن پنجم هجری در مقایسه با متون عرفانی سده های پیش از آن بسامد بیشتری دارد. این نکته می تواند نشان دهنده عمق و اصالت تجربه‎های صوفیان و عارفان و اراده معطوف به مرگ در وجود آنان باشد. سویه دیگر این بررسی نشان می دهد که در آثار صوفیان اهل قبض که متصف به مقام خوف بودند، مرگ‎هراسی نمود بیشتری دارد، ولی در آثار صوفیان اهل بسط و سکر، پدیده مرگ‎دوستی بیشتر تجلی یافته است.

عرفان, صوفیان, مرگ اندیشی, مرگ‎هراسی, مرگ‎دوستی