محسن شکوهی نیا - هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زابل
خدیجه رضایی کیخایی - دانشیاردانشکده دانشگاه علوم پزشکی زابل

آلودگی هوا برای همه افراد ودرهمه سنین پدیده ای مضر وبیماری زا است·اما طیف وسیعی ازافراد ازجمله سالمندان،خانم های باردار،کودکان وافراد بیمار آسیب پذیری بیشتری نسبت به آن دارند· بیشتر آسیب های ناشی ازآلودگی هوا مربوط به سیستم تنفسی وریه ها،سیستم ایمنی،قلب وهمچنین سیستم بینایی افراد میشود·آلودگی ناشی ازگردوغبار موجود درهوا باعث برانگیختن واکنش های التهابی،تصلب شرایین(رسوب چربی ها در رگهای بدن)می گردد· همچنین این ذرات باعث لخته شدن نابجای خون در رگهای بدن وسکته های ناشی ازآن می گردد·ذرات گردوغبار باقطر کمتراز 5/2میکرومتر باعث افزایش شدت حملات آسم درکودکان شده وتکثیر طبیعی DNA رامختل کرده وبرعملکرد ژنها تاثیر می گذارد·ذرات باقطر 5/2تا10 میکرومتر بالاترین میزان بیماری زایی را دارند زیرا ذرات با اندازه کوچکتر درهوای تنفسی معلق مانده ومی توانند بدون ته نشین شدن درسیستم تنفسی به ریه ها وارد وازآن خارج شوند·پدیده ریزگردها درمنطقه سیستان دراثر فرسایش بادی که ناشی ازوجود خاک نرم وسست وفقدان پوشش گیاهی است دربروز بیماری ها ازاهمیت فراوانی برخوردار است·افزایش دمای کره زمین،کمبود ورودی آب ازافغانستان، تبخیر بالاوسرعت نسبتا زیاد باد،درافزایش روند این پدیده مخرب تاثیرفراوانی دارند· لذا مدیریت آب درمنطقه سیستان جهت جلوگیری از فرسایش بادی وکنترل بیماری ها حایز اهمیت فراوانی است·

سیستان،ریزگردها،بیماری ها،فرسایش بادی