نظام الدین منگلی زاده - استادیار مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت اوز، دانشکده علوم پزشکی لارستان، لارستان، ایران- کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده بهداشت اوز، دانشکده علوم پزشکی لارستان، لارستان، ایران
ایمان پارسه - استادیار مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت ، دانشکده علوم پزشکی بهبهان، بهبان، ایران
حمیدرضا پورزمانی - دانشیار مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی
یعقوب حاجی زاده - دانشیار مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی

زمینه و هدف : دیکلوفناک یکی از رایجترین داروهای مصرفی ضد التهاب غیراستروئیدی که به دلیل پایداری بالای در مقابل تجزیه بیولوژیکی به عنوان زائدات سمی خطرناک در نظر گرفته می شود. تخلیه این ترکیب دارویی به محیط زیست در طولانی مدت باعث ایجاد اثرات سلامتی روی انسان و دیگر جانداران می گردد. از اینرو هدف از این مطالعه تجزیه دیکلوفناک از محلول های آبی بوسیله فرآیند اکسیداسیون پیشرفته الکتروفنتون کاتالیست شده با (MWCNTs/Fe(3)O(4 می باشد. مواد و روش ها : در این مطالعه کاربردی، کاتالیست (MWCNTs/Fe(3)O(4 بوسیله فرآیند هم ترسیبی سنتز شده و سپس به عنوان معرف فنتون برای بهبود تجزیه دیکلوفناک بوسیله فرآیند الکتروفنتون مورد استفاده قرار گرفت. از متدلوژی سطح پاسخ برای بهینه سازی فاکتورهای pH، دوز کاتالیست، غلظت دارو، دانسیته جریان و زمان واکنش مورد استفاده قرار گرفت. نتایج : آنالیز طیف سنجی اشعه X (XRD) و طیف سنجی مادون قرمز (FTIR) نشان داد که نانوذرات (Fe(3)O(4 روی جاذب MWCNTs بارگذاری شده است. آنالیز آماری ANOVA برحسب P value و F value نشان داد که مدل پیش بینی از نظر آماری معنادار می باشد. نتایج بهینه توسط متدلوژی سطح پاسخ نشان داد که حداکثر بازدهی تجزیه دیکلوفناک ( 98/52%) در pH 5/56، غلظت دیکلوفناک 6/71mg/l، دانسیته جریان (19/74mA/cm(2، غلظت کاتالیست 58/33mg/l و زمان الکترولیز 82/24min اتفاق می افتد. نتیجه گیری : فرآیند الکتروفنتون کاتالیست شده با (MWCNTs/Fe(3)O(4 می تواند به عنوان یک روش امیدوار کننده برای تجزیه دیکلوفناک از محلول های آبی مورد ملاحظه قرار گیرد. علاوه بر این، متدلوژی سطح پاسخ می تواند برای بهینه سازی فاکتورهای عملیاتی موثر باشد.

دیکلوفناک، الکتروفنتون، تجزیه، (MWCNTs/Fe(3)O(4