معصومه محمدزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی شیمی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
ستار قادر - استادیار، گروه مهندسی شیمی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

امروزه کمبود منابع اولیه باعث شده است تا بازیابی بسیاری از مواد زائد از منابع ثانویه مانند پسماندهای حاصل ازکارخانجات تولید روی کشور توجه زیادی را به خود جلب کنند. یکی از این پسماندها فیلتر کیک روی می باشد که حاوی فلزات با ارزشی همچون نیکل است. نیکل یکی از فلزات گرانبها است و به دلیل کمبود آن در ایران اهمیت زیادی دارد. در این مطالعه، نیکل موجود در فیلتر کیک روی از انحلال در اسید نیتریک توسط فرآیند لیچینگ حاصل شده است. اندازه ذرات، دمای واکنش، غلظت اسید، نسبت فاز مایع به جامد، زمان واکنش و دور همزن، پارامترهای تاثیرگذار در افزایش میزان لیچینگ هستند. در این تحقیق اثر زمان واکنش، دما ی واکنش و غلظت اسید نیتریک برای بازیابی نیکل از فیلتر کیک روی مورد بررسی قرار گرفت. همچنین، میزان انحلال نیکل، به عنوان مشخصه مورد آنالیز در نظر گرفته شده است. میزان بازیابی نیکل با افزایش غلظت اسید نیتریک، زمان واکنش و دمای واکنش افزایش می یابد. بهترین شرایط برای این فرآیند زمان 120 دقیقه، غلظت اسید 6 مولار و دمای 95 درجه سانتی گراد در نظر گرفته شده است. سرعت واکنش مورد استفاده 600 دور بر دقیقه و نسبت فاز مایع به جامد 10:1 در طول واکنش بود.

فیلتر کیک، نیکل، فرایند لیچینگ اسیدی، اسید نیتریک