محبوبه حاجی بیگلو - دانشجوی کارشناسی ارشدآبخیزداری دانشکده منابع طبیعی یزد
عباسعلی قزل سوفلو - استادیار گروه عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
محمدتقی دستورانی - استادیاردانشکده منابع طبیعی یزد

رودخانه ها به عنوانیک سیستم پویا، به طور پیوسته مکان وخصوصیات خودرا برحسب زمان، عوامل طبیعی وگاه دراثر د خالت بشر تغییر می دهند . نتیجه منطقی عکس العمل رودخانه در جهت برقراری موازنه جدید است. این عکس العمل طبیعی در مواقعی تعریض بستر رودخانه، تخریب دائمی کناره ها، زمین های کشاورزی مجاورو مشکلات آبگیری و بهره برداری از رودخانه را موجب می شود . رودخانه فیروزه شاه جوب جزء زیر شاخه های رودخانه اتر ک می باشد. که در فاصله 2,5 کیلومتری بالادست فیروزه دراستان خراسان شمالی واقع شده است . دراین تحقیق وضعیت فرسایش رودخانه ای که شامل فرسایش بستر وفرسایش کناری می باشدبه صورت میدانی وبا استفاده از دومدل EPM و MPSIA بررسی شده، واقدام به تهیه نقشه های فرسایشی رودخانه بااستفاده از GIS در بازه مورد نظر به طول 33,3 کیلومتر گردید. باتوجه به منحنی های دانه بندی مصالح بستر ومشخصات هیدرولیکی جریان در مقاطع مختلف رودخانه مقادیر پارامتر شیلدز دربالای منحنی قرا ر گرفته وبسترفرسایش پذیر می باشد . براساس دوروش تجربی فوق الذکر در بازه مورد مطالعه فرسایش کناری در محل قوس بیرونی رودخانه غالب می باشد . با حاکم شدن مرفولوژی شریانی میزان فرسایش کناری به شدت افزایش وفرسایش بستر کاهش مییابد.

فرسایش رودخانه ای، پارامترشیلدز، روش های تجربی GIS