امیرمسعود رحیمی - دانشیار، گروه عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
رضا محمدزاده جمالیان - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
علی مدقالچی - دانشجوی دکتری، گروه مهندسی عمران- مدیریت ساخت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، قزوین، ایران

برای هر محصول تولید شده، دفترچه راهنمایی برای نحوه استفاده آن به منظور ارتباط تولید کننده با مصرف کننده در نظر گرفته می­شود، تا امکان استفاده بهینه و ایمن از آن محصول فراهم شود. در راه­ها نیز به عنوان محصولی که روزانه هزاران نفر از آنها استفاده می­کنند، ابزارهایی برای ارتباط موثر سازندگان، طراحان و مدیران راه با کاربران آن درنظر گرفته می­شود تا علاوه بر تامین ایمنی عبور و مرور، امکان استفاده از ظرفیت حداکثری راه نیز فراهم شود. تابلوهای راهنمایی و رانندگی مهم ترین ابزار ارتباطی با کاربران راه محسوب می­شوند. در تابلوهای راهنمایی و رانندگی برای انقال پیام از شکل، نماد و متن استفاده می­شود. در صورتی که رانندگان پیام­های تابلوها که عموما در قالب نماد ارائه می­شوند را درک نکنند، اهداف مورد نظر از نصب تابلوها برآورد نخواهد شد. درک رانندگان از تابلوهای مختلف یکسان نیست و میزان درک از تابلویی به تابلوی دیگر متفاوت است. در این مقاله، تاثیر میزان کاربرد تابلوها بر روی درک رانندگان از آنها مورد بررسی قرار می­گیرد. تابلوها در سه گروه تابلوهای پر کاربرد ، تابلوهای با کاربرد متوسط و تابلوهای کم کاربرد دسته بندی شدند و برای هر گروه 4 تابلو مورد بررسی قرار گرفت. به منظور انجام ارزیابی و تحلیل، یک مطالعه پیمایشی با استفاده از پرسشنامه بسته طراحی گردید. در طول 5 روز پرسشگری در محل پلیس راه جاده زنجان – میانه، تعداد 300 پرسشنامه از مصاحبه با رانندگان تکمیل شد. برای اعتبارسنجی داده­ها نیز مطالعه مشابهی در جاده زنجان – بیجار با پر کردن 40 پرسشنامه انجام گرفت. سپس داده های حاصل با استفاده از آزمون مربع کای و ضریب همبستگی مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج محاسبه شده نشان داد که درک کلی رانندگان از تابلوها 53.7% به­دست آمد. با این حال؛ درک رانندگان از تابلوهای پرکاربرد ، تابلوهای ­با کاربرد متوسط­ و تابلوهای ­کم کاربرد یکسان نبوده و به ترتیب 88.3%، 49.3% و 23.3% به دست آمد. نتایج نشان می دهد که با افزایش میزان کاربرد تابلو، درک رانندگان از تابلوها افزایش می­یابد و حدود این ارتباط 0.53 است.

تابلوهای راهنمایی و رانندگی, درک رانندگان, میزان کاربرد تابلو, شکل تابلوها