اعظم موسوی ملک - کارشناس ارشد GIS، مهندسین مشاور یکم
محمدحسین نیک سخن - دکترای عمران – آب، مهندسین مشاور یکم
محمدرضا مجدزاده طباطبایی - عضو هیئت علمی دانشگاه صنعت آب و برق (شهید عباسپور
جمال ضاهرپور - کارشناس ارشد منابع آب، شرکت آب منطق های تهران

تعیین کاربری اراضی حاشیه رودخانه ها در مطالعات مهندسی و حقوقی رودخانه به ویژه در محدوده حد بستر وحریم فنی و کیفییکی از مطالعات ضروری است . .این امر ضمن ایجا د فرصت شناخت از وضع موجود وتغییرات کاربری اراضی که عوامل انسان ساز و تصرفات غیر قانونی و غیر اصولی از مهمترین عوامل آنست،امکان اتخاذ تدابیر مناسب مدیریتی و اجرایی را فراهم می آورد . این مطالعات بسته به شرایط منطقه و نوع اطلاعات موجود، با روش های مختلفی انجام می شود، مانند : تهیه نقشه کاداستر، استفاده از عکس های هوایی و پیمایش های زمینی و استفاده از تصاویر ماهواره ای و کلاس ه بندی آنها . با گسترش رو ش های سنجش از دور درعلوم مختلف و افزایش دامنه سنجند ه ها، کاربرد این علوم در تهیه نقش ه های کاربری اراضی در حال افز ایش است. روشی که در این تحقیق به کار رفته، استفاده از تصاویر ماهواره ای است . در استفاده از تصاویر ماهواره ای و بهره گیری از سنج ش از دور نی ز روش های مختلفی نظیر روش طبقه بندی نظارت شده، طبقه بندی نظارت نشده و ... وجود دارد که شرایط و وسعت منطقه مورد مطالع ه و نیز نوع اطلاعات موجود روش نه ایی را تعیین می کند .روش طبقه بندی نظارت شدهیکی از بهترین رو ش های تعیین کاربری اراضی است که ب ه خصوص در مناطق کوهستانی که نوع کاربری ها در آنها بهیکدیگر نزدیک بوده و امکان تشخیص آنها تنها از طریق آنالی ز تصاویر ماهواره ای امک ان پذیر می باشد، کاربرد مناسبی دارد . در این تحقیق پیشنهاد می شود جهت تعیین کاربری اراضی رودخانه های واقع در من اطق کوهستانی، از روش طبق ه بندی نظارت شده استفاده شود. مطالعه موردی این مقاله،رودخانه جاجرود واقع در استان تهران می باشد. کاربری اراضی این رودخانه در ابتدا با روش نظارت نشده که وسپس با روش نظارت شد ه تعیین شده است. مقایسه این دو روش، نشان دهنده دقت بالای روش نظارت شده در رودخانه های واقع در مناطق کوهستانی است.

تصویر ماهواره ای، کاربری اراضی، روش طبقه بندی نظارت شده، رودخانه کوهستانی، رودخانه جاجرود