پرویز روزخش - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری
مهدی حبیبی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری
محمدرضا غریب رضا - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری

رودخانهی کن در شمال باختری تهران بزرگ قرار دارد. این رودخانه پس از خارج شدن از بخ شهای کوهستانی البرز مرکزی- جنوبی، با شیب نسبتاً زیاد، ژرفای کم و پهنای نسبی زیاد، ویژگیهای رودخان ههای شریانی را نشان میدهد. استعداد حمل رسوب این رودخانه بالا است و برای اتلاف انرژی مازاد خود، جریان آب در آن تمایل به گسترش عرضی و توسعه دارد. رودخانهی کن در بدو ورود به دشت، با کاسته شدن ناگهانی شیب آن، شروع به رسوب گذاری می کند و تا حد امکان بستر خود را پهن می نماید. در این ناحیه آبرفت قدیمی در دیوار ههای رودخانه ناپایدار و فرسایش پذیر است و چسبندگی بین ذرات آن زیاد نیست[ 1]. برداشت بی رویهی شن و ماسه از بستر رودخانه، باعث ریزش سواحل، ایجاد به هم ریختگی در رسوبات بستر، تغییر سطح مقطع جریان، تخریب بستر رودخانه در بالادست، تخریب زون های حاشیه ای، از بین رفتن پوشش گیاهی، تغییر تراوایی موضعی و در نهایت ایجاد تغییرات مرفودینامیکی گردیده است. در پائین دست پل بزرگراه رسالت برداشت و بهر هبرداری از معادن شن و ماس هی رودخان های سبب تغییراتی در بستر رودخانه گردیده است. در این مقاله تغییرات مورفولوژیک رودخانهی کن در پائین دست پل بزرگراه رسالت که در آن بهره برداری از مصالح شن و ماسه صورت پذیرفته، مورد بررسی قرار گرفته است.

برداشت شن و ماسه، رودخانه کن، ریخت شناسی، فرسایش، بزرگراه رسالت