بهمن صحنه - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه گلستان، گلستان، ایران
مصطفی دهداری - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه گلستان، گلستان، ایران
ابراهیم معمری - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه گلستان، گلستان، ایران

شناخت الگوی رشد فضایی شهر­ها و کشور­ها از جمله شهر آق ­قلا در استان گلستان، برای تدوین سیاست­های مناسب و دستیابی به توسعه پایدار امری اساسی است. لذا شناخت میزان تجمع و پراکندگی و نحوه تمرکز جمعیت در آنها ضروری است. لذا، با استفاده از روش­های آمار فضایی به تحلیل چگونگی الگوی رشد فضایی شهر آق­ قلا می­پردازیم. در این چهارچوب، جهت آزمون فرضیه از روش­های مختلف آمار فضایی از جمله تحلیل خوشه بندی، ضریب موران، گری، G عمومی، تحلیل لکه­ های داغ استفاده شد. داده­ های مورد نیاز نیز به روش کتابخانه ­ای و با استفاده از آمار بلوکه شهر گردآوری شد. نتایج محاسبه درجه تجمع از طریق ضریب موران و گری، الگوی تصادفی متمایل به پراکندگی را نشان می­دهد. همچنین شاخص G عمومی تمرکز پایین جمعیت و فعالیت را نشان می­دهد. در مجموع ­مشخص گردید که الگوی توزیع و تمرکز جمعیت و اشتغال در شهر آق ­قلا از نوع تصادفی متمایل به پراکنده است و با تمرکز پایین. می­توان گفت که الگوی پراکنده می­تواند تاثیرات منفی زیادی در بخش­های مختلف اقتصادی- اجتماعی و زیست محیطی به بار آورد.

رشد فضایی, سیستم اطلاعات جغرافیایی, لکه های داغ, شهر آق قلا