فرانک کبیری - گروه صنایع دستی، دانشکده هنر، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
بهادر زمانی - دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان
علیرضا خواجه احمد عطاری - استادیار دانشکده صنایع دستی دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان
مجید صالحی نیا - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان

دیوارنگاره ها از جمله آثاری هستند که طیف وسیعی از نگاره ها را با مضامینی برگرفته از نقاشی ایرانی، خوشنویسی و یا تصاویری از آثار معماری معاصر در بر می گیرند. این نگاره ها بر اثر مرور زمان و با توجه به نیاز جامعه و بافت جدید، در کارکردها و مواد و مصالح نسبت به بافت اولیه دگرگون شده اند. هدف از این مقاله بررسی ویژگی های بصری نگاره های سنتی به مثابه بافت گردانی و متن گردانی در دیوارنگاره ایستگاه متروی تئاتر شهر است. به نظر می رسد تغییر ماهیت در نوع رسانه، مواد و مصالح و همچنین نحوه بیان، هنر فاخر و درباری را به هنر مردمی تبدیل نموده است. پژوهش حاضر به دنبال آن است تا به این پرسش پاسخ دهد که چه ویژگی هایی از دیوارنگاره های ایستگاه متروی تئاتر شهر تهران آنها را به عنوان مصادیق بافت گردانی و متن گردانی قابل بررسی می نماید این تحقیق به روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از مطالعه نمونه موردی انجام گرفته است. برای جمع آوری اطلاعات از تکنیک مشاهده، مصاحبه و مطالعات کتابخانه ای استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که هنرمند با استفاده از نقش مایه های موجود در هنرهای اصیل ایرانی و تمهیداتی چون متن گردانی و بافت گردانی که با ایجاد تغییر در سازه ها، عناصر، ساختار و مواد و مصالح ایجاد شده، شگردی برای حفظ هویت ایرانی به کار گرفته که در دیوارنگاره ی ایستگاه مذکور محقق شده و حاکی از تغییر کارکرد و تفاوت هایی است که جهان امروز را نسبت به گذشته متمایز می کند.

بافت گردانی, متن گردانی, دیوارنگاری, هنر عمومی, جداره های ایستگاه متروی تئاتر شهر تهران