ژاله جعفری - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان
علی علیزاده - استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان
حمزه ایزدی - استاد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان
نصیر صابری ریسه - دانشجوی دکتری، گروه گیاهپزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

مینوز برگ گوجه­فرنگی، Tutaabsoluta از مهم ترین آفت سبزی و صیفی­جات است که به طور چشمگیری تولید گوجه­فرنگی را در جهان تحت تاثیر قرار داده است. با توجه به اثر نامطلوب کاربرد آفت کش های شیمیایی در کنترل این آفت نیاز به روش های جایگزین است. یکی از روش هایی که می تواند در کنترل این آفت موثر باشد استفاده از مهارکننده های آنزیمی است. استفاده از مهارکننده های آنزیمی نیازمند شناخت دقیق آنزیم های هدف در حشرات آفت است. در پژوهش حاضر میزان فعالیت، دما و اسیدیته بهینه آنزیم های آلفا-گلوکوزیداز، بتا-گلوکوزیداز، آلفا-گالاکتوزیداز و بتا-گالاکتوزیداز و نیز اثر مهارکنندگی عصاره پروتئینی گندم کویر، نخود، پیچک، داتوره و تاج خروس روی فعالیت این آنزیم ها، همره با محاسبه IC50، بررسی شده است. بیشترین میزان فعالیت مربوط به آلفا-گلوکوزیداز بود و میزان اسیدیته بهینه برای فعالیت این آنزیم ها به جز بتا-گلوکوزیداز برابر با 6 به دست آمد. آنزیم بتا-گلوکوزیداز علاوه بر فعالیت بالا در اسیدیته 6، در اسیدیته برابر 8 بیشترین میزان فعالیت را داشت. دمای بهینه برای فعالیت آنزیم­های آلفا و بتا-گلوکوزیداز 40 درجه سلسیوس و برای آلفا و بتا-گالاکتوزیداز به ترتیب 40 و 45 درجه سلسیوس به دست آمد. در بررسی زایموگرام ژل به ترتیب 2، 3، 1 و 1 باند آنزیمی به ترتیب برای آلفا و بتا-گلوکوزیداز و آلفا و بتا-گالاکتوزیداز مشاهده شد. بررسی تاثیر مهارکننده های استخراج شده نشان داد، فعالیت آنزیم های آلفا-گلوکوزیداز و بتا-گالاکتوزیداز بیشتر تحت تاثیر مهارکننده ها قرار می گیرد. عصاره پروتئینی نخود در مقایسه با سایر گیاهان، مهارکنندگی بیشتری را بر فعالیت آنزیم های کربوهیدرازی داشت.

اسیدیته بهینه, دمای بهینه, کربوهیدرازها, مهار آنزیمی, مینوز برگ گوجه فرنگی